بالغ : فردى كه به سن بلوغ شرعى رسيده باشد . ( رجوع شود به مسألهء 2304 ) بعيد نيست : فتوى اين است ، مگر قرينه اى بر خلاف آن در كلام باشد .
( ت ) تذكيه : به كار بستن امورى كه براى پاك شدن يا حلال شدن حيوان در شرع معين شده است .
تطهير : پاك كردن .
تعدى : زياده روى ، تجاوز .
تفريط : كوتاهى كردن .
تمكن : دارايى ، توانايى .
تقنع : پوشيدن سر و قسمتى از صورت .
توكيل : وكيل گرفتن .
توريه : به گونه اى حرف زدن كه دروغ نباشد . ( رجوع شود به مسألهء 2739 ) تدليس : چيزى را بر خلاف - بهتر از - واقعش نشان دادن . ( مسألهء 2152 و 2447 ) تكليف الزامى : تكليفى كه به نحو لزوم - وجوب يا حرمت - باشد .
تبرع : انجام عملى بدون در نظر داشتن پاداش و اجرت .
( ث ) ثمن : قيمت كالا .
( ج ) جاهل قاصر : جاهل به مسأله ، كه در جهلش معذور است .
جاهل مقصر : جاهل به مسأله ، كه در جهلش معذور نيست .
جماع : آميزش جنسى .
جهر : صداى بلند ، با صداى بلند خواندن .
( ح ) حاكم شرع : مجتهدى كه شرعا حق حكم كردن داشته باشد .
حدث اصغر : هر چه كه موجب فقط وضو شود ، مانند خروج بول و غائط .
حدث اكبر : هر چه كه موجب غسل شود ، مانند جماع و حيض .
حد ترخص : رجوع شود به شرط هشتم از شرايط نماز مسافر .
حرج : مشقت ، سختى ، دشوارى به طورى كه عادة قابل تحمل نباشد .
حصه : سهم .
حضر : مقابل سفر ، وطن .
حق التحجير : حقى كه به سبب سنگ چينى و مانند آن دور زمين باير براى شخص پيدا مى شود . ( حق سنگ چينى ) ( خ ) خبره : كار شناس .
خوارج : كسانى كه بر امام معصوم ( عليه السلام ) خروج كنند ، مثل خوارج نهروان .
خيار : رجوع شود به مسألهء 2152 .

777