بالمعروف ) ( 1 ) ، ( ولهن مثل الذى عليهن بالمعروف ) . ( 2 ) و از هر گونه خيانتى جلوگيرى كرد و فرمود : ( إن الله يأمركم أن تؤدوا الامنت إلى أهلها وإذا حكمتم بين الناس أن تحكموا بالعدل ) . ( 3 ) و وفا به عهد و پيمان را از علايم ايمان شمرد و فرمود : ( والذين هم لامنتهم وعهدهم رعون ) ( 4 ) ، ( وأوفوا بالعهد إن العهد كان مسؤلا ) . ( 5 ) و امت را به ( يؤتى الحكمة من يشآء و من يؤت الحكمة فقدأوتى خيرا كثيرا ) ( 6 ) آنچنان از ذلت جهل و سفاهت نجات داد كه مشعل داران علم و حكمت در جهان شدند .
پيروان خود را به هر خوبى امر و از هر بدى نهى كرد ، و طيبات و پاكيزه ها را بر آنان حلال و خبائث را بر آنها حرام نمود ، و آنان را از هر قيد و بندى كه بر خلاف فطرت خود را به آن گرفتار كرده بودند آزاد كرد ( الذين يتبعون الرسول النبى الامى الذى يجدونه مكتوبا عندهم في التورية والانجيل يأمرهم بالمعروف و ينهيهم عن المنكر ويحل لهم الطيبت ويحرم عليهم الخبئث ويضع عنهم إصرهم و الاغلل التى كانت عليهم فالذين ءامنوا به وعزروه ونصروه واتبعوا النور الذى أنزل معه أولئك هم المفلحون ) ( 7 ) .
با وسعت دايره ء معروف نسبت به عقايد حقه و اخلاق فاضله و اعمال صالحه و دايره ء منكر نسبت به عقايد باطله و اخلاق رذيله و اعمال فاسده ، امر به معروف و نهى از منكر را وظيفهء تمام مؤمنين و مؤمنات قرار داد ، و فرمود : ( والمؤمنون و

1 . سوره ء نساء ، آيهء 19 ( و معاشرت كنيد با آنها به خوبى ) 2 . سوره ء بقره ، آيهء 228 ( و براى آنان - زنان - است مثل آنچه كه بر آنان است به معروف ) 3 . سوره ء نساء ، آيهء 58 ( همانا خدا شما را امر مى كند امانتها را به اهل آنها رد كنيد ، و هرگاه بين مردم حكم كرديد ، به عدل حكم كنيد ) 4 . سوره ء مؤمنون ، آيهء 8 ( مؤمنان كسانى هستند كه امانتها و عهد خود را رعايت مى كنند ) 5 . سوره ء اسراء ، آيهء 34 ( و وفا كنيد به عهد همانا عهد مورد باز خواست است ) 6 . سوره ء بقره ، آيهء 269 ( خدا حكمت را به هر كس كه مى خواهد مى دهد ، و هر كس به او حكمت داده شود خير بسيار به او داده شده است ) 7 . سوره ء اعراف ، آيهء 157 ( آنان كه پيروى مى كنند رسول نبى امى را ، همان كه او را نزد خود در تورات و انجيل نوشته شده مى يابند ، امر مى كند آنها را به معروف و نهى مى كند آنها را از منكر ، و حلال مى كند بر آنها پاكيزه ها را ، و حرام مى كند بر آنها پليدها را ، و بر مى دارد از آنها بار گران وغلهايى كه بر ايشان بوده است ، پس آنان كه ايمان آوردند به او و بزرگ شمردند او را و يارى كردند او را و پيروى كردند نورى را كه با او نازل شده آنها هستند رستگاران )

74