بت پرستان را به مقابله طلب كرد ( وإن كنتم في ريب مما نزلنا على عبدنا فاتوا بسورة من مثله وادعوا شهدآءكم من دون الله إن كنتم صدقين ) . ( 1 ) بديهى است كه با تعصبات عامهء مردم نسبت به عقايدشان و با تصلب روحانيين مذاهب بر حفظ پيروانشان و با احساس خطر سلاطين از بيدارى رعاياشان ، اگر قدرت داشتند ، در مقابله با قرآن درنگ نمى كردند .
با وجود دانشمندان و شاعران و سخنورانى كه اعلام فصاحت و بلاغت بودند و بازار عكاظ را ميدان مسابقه قرار مى دادند ، و شعر برنده ء مسابقه را به افتخار او بر خانهء كعبه مى آويختند ، اگر قدرت معارضه داشتند آيا در اين مسابقه كه پاى برد و باخت دنيا و دين آنها در كار بود چه مى كردند ؟
سرانجام چاره اى نديدند جز آن كه گفتار او را به سحر تعبير كنند ( ان هذآ إلا سحر مبين ) . ( 2 ) و به اين جهت ابوجهل به نزد وليد بن مغيره كه مرجع وملجأ فصحاى عرب بود رفت و از او درخواست كرد كه نظر خودت را نسبت به قرآن بگو ، گفت : فما اقول فيه فوالله ما منكم رجل اعلم بالاشعار منى ، ولا اعلم برجزه منى ولا بقصيده ولا باشعار الجن ، والله ما يشبه الذى يقول شيئا من هذا ، ووالله ان لقوله لحلاوة وانه ليحطم ما تحته وانه ليعلو ولا يعلى . قال ابوجهل : والله لا يرضى قومك حتى تقول فيه . قال : فدعنى حتى افكر فيه ، فلما فكر ، قال : هذا سحر يأثره عن غيره . ( 3 ) كه اين خود دليل بر تسليم در مقابل اعجاز قرآن است ، زيرا سحر منتهى به

1 . سوره ء بقره ، آيهء 23 ( و اگر در ترديد هستيد در قرآنى كه نازل كرديم بر بنده ء ما پس سوره اى مثل آن بياوريد و بخوانيد گواهان خود را از غير خداوند ، اگر راستگو هستيد ) 2 . سوره ء مائده ، آيهء 110 ( نيست اين جز سحرى آشكار ) 3 . تفسير الطبرى ، جلد 29 ، صفحهء 156 ، ذيل آيهء 24 ، سوره ء مدثر ( گفت چه بگويم در آن ؟ پس به خدا قسم كسى از شما در اشعار عالم تر از من نيست ، و نيز كسى از شما عالم تر از من به رجز و قصايد و اشعار جن نيست ، به خدا قسم آنچه را او مى گويد همانند هيچ يك از اينها نيست ، به خدا قسم همانا براى گفتار او شيرينى و حلاوتى است و همانا هر سخنى را پايمال مى كند ، و همانا او برتر و چيزى بر او برتر نمى شود ، ابوجهل گفت : به خدا قسم قوم تو راضى نمى شوند تا سخنى در طعن آن بگويى . وليد بن مغيره گفت : واگذار مرا تا بينديشم در اين امر ، پس وقتى انديشه نمود ، گفت اين سحرى است كه از غيرش مطلع مى شود . )

63