( هفتم ) في سبيل الله ، يعنى امور خيريه اى كه مى شود آنها را به قصد قربت انجام داد ، و بنابر احتياط واجب كارهايى باشد كه مصلحت عمومى داشته باشد ، مانند بناى مساجد و مدارس دينى و ساختن بيمارستان و آسايشگاه براى سالخوردگان و مانند اينها .
( هشتم ) ابن السبيل ، يعنى مسافرى كه در سفر درمانده شده .
و احكام اينها در مسائل آينده مى آيد .
مسأله 1943 - احتياط واجب آن است كه فقير و مسكين بيشتر از مخارج سال خود و عيالاتش را از زكات نگيرد ، و اگر مقدارى پول يا جنس دارد فقط به اندازه ء كسرى مخارج يك سالش زكات بگيرد .
مسأله 1944 - كسى كه مخارج سالش را داشته ، اگر مقدارى از آن را مصرف كند و بعد شك كند كه آنچه باقى مانده به اندازه ء مخارج يك سال او هست يا نه ، نمى تواند زكات بگيرد .
مسأله 1945 - صنعت گر يا مالك يا تاجرى كه در آمد او از مخارج سالش كمتر است ، مى تواند براى كسرى مخارجش زكات بگيرد ، و لازم نيست ابزار كار يا ملك يا سرمايهء خود را به مصرف مخارج برساند .
مسأله 1946 - فقيرى كه خرج سال خود و عيالاتش را ندارد ، اگر خانه اى دارد كه ملك اوست و در آن نشسته ، يا وسيلهء سوارى دارد ، چنانچه بدون اينها نتواند زندگى كند - اگر چه براى حفظ آبرويش باشد - مى تواند زكات بگيرد ، و همچنين است اثاث خانه و ظرف و لباس تابستانى و زمستانى و چيزهايى كه به آنها احتياج دارد ، و فقيرى كه اينها را ندارد ، اگر به اينها احتياج داشته باشد مى تواند از زكات خريدارى نمايد .
مسأله 1947 - فقيرى كه ياد گرفتن صنعت براى او مشكل نيست ، بايد ياد بگيرد و با گرفتن زكات زندگى نكند ، ولى تا وقتى كه مشغول ياد گرفتن است مى تواند زكات بگيرد .
مسأله 1948 - به كسى كه قبلا فقير بوده و مى گويد فقيرم و شك در زوال فقرش

551