فرمان به عدل بدهد و خود ظالم در ملك و حكمش باشد ؟ !
2 - منشأ ظلم يا جهل به قبح ظلم و يا عجز از رسيدن به هدف و يا لغو و عبث در كار است ، و خداوند متعال از جهل و عجز و سفاهت منزه است .
بنابراين علم و قدرت و حكمت لا يتناهى ايجاب مى كند ، كه خداوند متعال عادل و منزه از هر ظلمى و قبيحى باشد .
3 - ظلم نقص است ، و اگر خداوند ظالم باشد لازم مى آيد تركب او از كمال و نقصان ، و وجدان و فقدان ، و گذشته از اين كه اين تركيب بدترين اقسام تركيب است ، مركب از كمال و نقص محتاج و محدود است ، و اين دو خاصيت مخلوق است نه خالق .
نتيجه آن كه خداوند عادل است در آفرينش كائنات ( شهد الله أنه لا إله إلا هو والملئكة وأولوا العلم قآئما بالقسط لا إله إلا هو العزيز الحكيم ) ( 1 ) ودر قوانين و احكام ( لقد أرسلنا رسلنا بالبينات وأنزلنا معهم الكتب والميزان ليقوم الناس بالقسط ) ( 2 ) و در حساب رسى بندگانش در روز جزا ( وقضى بينهم بالقسط وهم لا يظلمون ) . ( 3 ) عن الصادق ( عليه السلام ) : " انه سأله رجل فقال له : إن اساس الدين التوحيد والعدل ، وعلمه كثير ، ولا بد لعاقل منه ، فأذكر ما يسهل الوقوف عليه ويتهيأ حفظه ، فقال : أما التوحيد فأن لاتجوز على ربك ما جاز عليك ، واما العدل فأن لا تنسب الى خالقك ما لامك عليه " ( 4 ) وبه هشام بن حكم فرمود : " الا اعطيك جملة في العدل والتوحيد ؟ قال : بلى

1 . سوره ء آل عمران ، آيهء 18 ( شهادت داده است خدا كه هر آينه به جز او خدايى نيست و ملائكه و صاحبان علم ، در حالى كه قيام كننده ء به قسط است ، نيست خدايى به جز او كه عزيز است و حكيم ) 2 . سوره ء حديد ، آيهء 25 ( همانا به تحقيق فرستاديم پيامبران خويش را با دلايل و حجتها و فرستاديم با ايشان كتاب و ميزان را تا قيام كنند مردم به قسط ) 3 . سوره ء يونس ، آيهء 54 ( و قضاوت شد بين آنها به قسط ، و آنها ستم نمى شوند ) 4 . بحار الانوار ، جلد 4 ، صفحهء 264 ( حضرت صادق ( عليه السلام ) فرمود : به تحقيق اساس دين توحيد و عدل است ، و علم آن بسيار است ، وچاره‌اى نيست براى هر عاقلى كه بهره‌مند از آن باشد ، پس ذكر مى كنم آنچه را كه وقوف بر آن آسان و آمادگى حفظ آن باشد ، پس فرمود : اما توحيد اين است كه آنچه بر تو ممكن و رواست بر پروردگار خود ممكن و روا ندانى ، و اما عدل اين است كه نسبت ندهى به خالق خود آنچه را كه تو را بر آن ملامت و سرزنش كرده )

50