و اگر لباس ميسر نشد - بنابر احتياط واجب - بر فيروزه و عقيق و امثال اينها و بر كاغذى كه از پنبه ساخته اند سجده كند ، و اگر آن هم فراهم نشد ، بر كاغذى كه از ابريشم و حرير ساخته اند سجده كند ، و اگر آن هم ميسر نشد ، بر هر چيز ديگرى كه در حال اختيار سجده بر آن جايز نيست سجده نمايد ، ولى احتياط مستحب آن است كه تا سجده بر پشت دست ممكن است ، بر غير آن از چيزهايى كه سجده بر آنها جايز نيست سجده نكند ، و اگر پشت دست هم ميسر نشد ، تا پنبه و كتان و قير و زفت فراهم مى شود ، بر چيز ديگر سجده نكند .
مسأله 1094 - سجده بر گل و خاك سستى كه پيشانى روى آن آرام نمى گيرد باطل است .
مسأله 1095 - اگر در سجده ء اول مهر به پيشانى بچسبد ، بايد براى سجده ء دوم مهر را بر دارد .
مسأله 1096 - اگر در بين نماز چيزى كه بر آن سجده مى كند گم شود ، و چيزى كه سجده بر آن صحيح است نداشته باشد ، چنانچه وقت وسعت دارد بايد نماز را بشكند ، و اگر وقت تنگ است بايد به ترتيبى كه در مسألهء " 1093 " گذشت ، عمل نمايد .
مسأله 1097 - هرگاه در حال سجده بفهمد پيشانى را بر چيزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است ، چنانچه وقت نماز وسعت دارد و ممكن است بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است سجده نمايد پيشانى را از روى آن بر داشته و بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است سجده نمايد ، و بنابر احتياط واجب دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر ممكن نيست نماز را از سر گيرد ، و چنانچه وقت تنگ است به ترتيبى كه در مسألهء " 1093 " گذشت عمل نمايد .
مسأله 1098 - اگر بعد از سجده بفهمد پيشانى را روى چيزى گذاشته كه سجده بر آن باطل است ، بايد بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است سجده نمايد ، و بنابر احتياط واجب دو سجده ء سهو به جا آورد ، و اگر اين كار در دو سجده از يك ركعت اتفاق افتاد نمازش باطل است .

394