آن حيوان مانند صدف باشد ، كه نوعا در شكمش جواهر هست ، بايد خمس آن را بدهد ، و اگر اتفاقا جواهر بلعيده باشد ، در صورتى خمس آن واجب است كه به تنهايى يا با منفعتهاى ديگر كسب او ، از مخارج سالش زيادتر باشد .
مسأله 1842 - اگر در رودخانه هاى بزرگ فرو رود و جواهرى بيرون آورد ، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مى آيد ، بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1843 - اگر در آب فرو رود و مقدارى عنبر بيرون آورد كه قيمت آن هيجده نخود طلاى مسكوك يا بيشتر باشد ، بايد خمس آن را بدهد ، و چنانچه از روى آب يا از كنار دريا به دست آورد ، اگر چه قيمت آن به مقدار هيجده نخود طلا هم نرسد ، بنابر احتياط خمس آن واجب است .
مسأله 1844 - كسى كه كسبش غواصى يا بيرون آوردن گنج يا معدن است ، اگر خمس آن را بدهد و چيزى از مخارج سالش زياد بيايد ، لازم نيست دوباره خمس آن را بدهد .
مسأله 1845 - اگر بچه اى معدنى را بيرون آورد ، يا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ، يا گنجى پيدا كند ، يا به واسطهء فرو رفتن در دريا جواهرى بيرون آورد ، ولى او بايد خمس آنها را بدهد ، و در صورتى كه ندهد ، بعد از بلوغ خودش بايد بدهد .
6 - غنيمت مسأله 1846 - اگر مسلمانان به اذن امام ( عليه السلام ) با كفار جنگ كنند و چيزهايى در جنگ به دست آورند ، به آنها غنيمت گفته مى شود ، و نسبت به منقول از آنها مخارجى را كه براى غنيمت كرده اند - مانند مخارج نگهدارى و حمل و نقل آن - و نيز مقدارى را كه امام ( عليه السلام ) صلاح مى داند به مصرفى برساند ، و چيزهايى كه مخصوص به امام ( عليه السلام ) است بايد از غنيمت كنار بگذارند ، و خمس بقيهء آن را بدهند ، و در صورتى كه جنگ بدون اذن امام ( عليه السلام ) باشد و غنيمتى به دست آورند ، اگر در زمان حضور باشد تمام آن مال امام ( عليه السلام ) است ، و اگر در زمان غيبت باشد

531