چه نزديك ، چه در افق متحد باشند يا نه - در صورتى كه در شب مشترك باشند ثابت مى شود .
مسأله 1744 - اول ماه به تلگراف ثابت نمى شود ، مگر انسان بداند كه تلگراف بر اساس حجت شرعيه بوده است .
مسأله 1745 - روزى را كه انسان نمى داند آخر ماه رمضان است يا اول شوال ، بايد روزه بگيرد ، ولى اگر پيش از مغرب بفهمد كه اول شوال است بايد افطار كند .
مسأله 1746 - اگر زندانى راهى براى ثبوت ماه رمضان نداشته باشد ، بايد به گمان از هر طريقى كه ميسر است عمل نمايد ، و اگر آن هم ممكن نباشد هر ماهى را كه احتمال مى دهد ماه رمضان است روزه بگيرد صحيح است ، ولى بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهى كه روزه گرفته ، دوباره يك ماه روزه بگيرد ، و اگر بعد از آن روشن شود كه آنچه را كه گمان كرده يا اختيار كرده ماه رمضان نبوده ، چنانچه معلوم شود ماه رمضان قبل از آن ماه بوده ، كفايت مى كند ، و اگر معلوم شود بعد از آن بوده بايد قضا نمايد .
روزه هاى حرام و مكروه مسأله 1747 - روزه ء عيد فطر و قربان حرام است ، و نيز روزى را كه انسان نمى داند آخر شعبان است يا اول ماه رمضان اگر به نيت اول ماه رمضان روزه بگيرد حرام است .
مسأله 1748 - اگر زن به واسطهء گرفتن روزه ء مستحبى حق شوهرش از بين برود ، نبايد روزه بگيرد ، و بنابر احتياط مستحب اگر حق شوهر هم از بين نرود ، بدون اجازه ء او روزه ء مستحبى نگيرد .
مسأله 1749 - روزه ء مستحبى اولاد ، اگر موجب اذيت پدر و مادر شود حرام است .
مسأله 1750 - اگر فرزند بدون اجازه ء پدر روزه ء مستحبى بگيرد و در بين روز پدر او را نهى كند ، چنانچه مخالفت او موجب اذيتش باشد بايد افطار نمايد ، و همچنين اگر مادر او را نهى كند و مخالفت او موجب اذيتش باشد .

511