واجب نيست مثلا كسى كه چهل گوسفند دارد ، اگر از مال ديگرش زكات آنها را بدهد تا وقتى كه گوسفندهاى او از چهل كم نشده ، همه ساله بايد يك گوسفند بدهد و اگر از خود آنها بدهد تا وقتى به چهل نرسيده ، زكات بر او واجب نيست .
مصرف زكات مسأله 1953 - انسان مىتواند زكات را در هشت مورد مصرف كند :
اول : فقير ، و آن كسى است كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و كسى كه صنعت يا ملك يا سرمايه‌اى دارد كه مىتواند مخارج سال خود را بگذراند فقير نيست .
دوم : مسكين ، و آن كسى است كه از فقير سخت‌تر مىگذراند .
سوم : كسى كه از طرف امام عليه السلام يا نائب امام مأمور است كه زكات را جمع و نگهدارى نمايد و به حساب آن رسيدگى كند و آن را به امام عليه السلام يا نائب امام يا فقرا برساند .
چهارم : كافرهايى كه اگر زكات به آنان بدهد به دين اسلام مايل مىشوند ، يا در جنگ به مسلمانان كمك مىكنند .
پنجم : خريدارى بنده‌ها و آزاد كردن آنان .
ششم : بدهكارى كه نمىتواند قرض خود را بدهد .
هفتم : سبيل الله يعنى كارى كه مانند ساختن مسجد منفعت عمومى دينى دارد ، يا مثل ساختن پل و اصلاح راه كه نفعش به عموم مسلمانان مىرسد و آنچه براى اسلام نفع داشته باشد به هر نحو كه باشد .
هشتم : ابن السبيل يعنى مسافرى كه در سفر درمانده شده و احكام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد .
مسأله 1954 - اگر يك دفعه بيش از مخارج سال به فقير ، زكات بدهند مانع

347