شك هايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد ( 954 ) شك هايى كه نبايد به آنها اعتنا كرد از اين قرار است :
1 - شك در چيزى كه محل بجا آوردن آن گذشته است ، مثل آن كه در ركوع شك كند كه حمد را خوانده يا نه .
2 - شك بعد از سلام نماز .
3 - شك بعد از گذشتن وقت نماز .
4 - شك كثير الشك ، يعنى كسى كه زياد شك مىكند .
5 - شك امام در شماره ركعت هاى نماز ، در صورتى كه مأموم شماره آنها را بداند و هم چنين شك مأموم در صورتى كه امام شماره ركعت هاى نماز را بداند .
6 - شك در نماز مستحبى .
و تفصيل هر يك از اين شش مورد در مسائل بعدى بيان خواهد شد .
1 - شك بعد از محل ( 955 ) اگر در بين نماز شك كند كه يكى از كارهاى واجب آن را انجام داده يا نه ، مثلا شك كند كه حمد خوانده يا نه ، چنانچه مشغول كارى كه بايد بعد از آن انجام دهد نشده ، بايد آنچه را كه در انجام آن شك كرده بجا آورد و اگر مشغول كارى كه بايد بعد از آن انجام دهد شده ، به شك خود اعتنا نكند .
( 956 ) اگر در بين خواندن آيه اى شك كند كه آيه پيش را خوانده يا نه ، يا وقتى آخر آيه را مىخواند شك كند كه اول آن را خوانده يا نه ، بايد به شك خود اعتنا نكند .
( 957 ) اگر بعد از ركوع يا سجود شك كند كه كارهاى واجب آن ، مانند ذكر و آرام بودن بدن را انجام داده يا نه ، بايد به شك خود اعتنا نكند .
( 958 ) اگر در حالى كه به سجده مىرود شك كند كه ركوع كرده يا نه ، بنا بر احتياط بايد برگردد و ركوع را انجام دهد و اگر شك كند كه بعد از ركوع ايستاده يا نه ،

188