مقدارى طلاى نساخته به او بدهد و شرط كند كه ساخته پس بگيرد ، باز هم ربا و حرام مى باشد . ولى اگر بدون اين كه شرط كند ، خود بدهكار زيادتر از آنچه قرض كرده پس بدهد اشكال ندارد بلكه مستحب است .
مسأله 2292 - ربا دادن مثل ربا گرفتن حرام است و كسى كه قرض ربائى گرفته مالك آن نمىشود و نمىتواند در آن تصرف كند . ولى چنانچه قرض دهنده با علم به بطلان قرض و مالك نشدن سود ، راضى به تصرف قرض گيرنده باشد - بطورى كه رضايت او مبنى بر اين معامله باطل نباشد - تصرف قرض گيرنده در آن مال جائز است .
مسأله 2293 - اگر گندم ، يا چيزى مانند آن را بطور قرض ربائى بگيرد و با آن زراعت كند ، حاصلى كه از آن بدست مىآيد مال قرض دهنده است .
مسأله 2294 - اگر لباسى را به ذمه بخرد و بعدا از پولى كه به قرض ربائى گرفته ، يا از پول حلالى كه مخلوط با ربا است به صاحب لباس بدهد ، پوشيدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشكال ندارد . ولى اگر به فروشنده بگويد كه اين لباس را با اين پول مىخرم ، پوشيدن آن لباس حرام است و اگر بداند پوشيدن آن حرام است نماز هم با آن باطل مىباشد .
مسأله 2295 - اگر انسان مقدارى پول به تاجرى بدهد كه در شهر ديگر از طرف او كمتر بگيرد ، اشكال ندارد و اين را صرف برات مىگويند .
مسأله 2296 - اگر مقدارى پول به كسى بدهد كه بعد از چند روز در شهر ديگر زيادتر بگيرد ، مثلا نهصد و نود تومان بدهد كه بعد از ده روز در شهر ديگر هزار تومان بگيرد ربا و حرام است ، ولى اگر كسى كه زيادى را مى گيرد در مقابل زيادى ، جنس بدهد يا عملى انجام دهد اشكال ندارد .
مسأله 2297 - اگر در مقابل طلبى كه از كسى دارد سفته يا براتى داشته باشد و بخواهد طلب خود را پيش از وعده آن به كمتر از آن بفروشد اشكال ندارد .

455