مسأله 2252 - بايد قرار مساقات را پيش از ظاهر شدن ميوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن ميوه و پيش از رسيدن آن قرار بگذارند پس اگر كارى كه باعث زيادتى ميوه مىشود ، باقى مانده باشد ، معامله صحيح است و اگر نه اشكال احتياط واجب صحيح نيست دارد اگرچه احتياج بكارى مانند چيدن ميوه و نگهدارى آن داشته باشد .
مسأله 2253 - معامله مساقات در بوته خربزه و خيار و مانند اينها صحيح نيست .
مسأله 2254 - درختى كه از آب باران يا رطوبت زمين استفاده مىكند و به آبيارى احتياج ندارد ، اگر به كارهاى ديگر مانند بيل زدن و كود دادن براى زياد شدن ميوه محتاج باشد ، معامله مساقات در آن صحيح است .
مسأله 2255 - دو نفرى كه مساقات كرده اند ، با رضايت يكديگر مىتوانند معامله را بهم بزنند . و نيز اگر در ضمن خواندن صيغه مساقات شرط كنند كه هر دو يا يكى از آنان حق بهم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قرارى كه گذاشته‌اند ، بهم زدن معامله اشكال ندارد و اگر در معامله شرطى كنند و عملى نشود ، كسى كه براى نفع او شرط كرده‌اند ، مىتوانند معامله را بهم بزند .
مسأله 2256 - اگر مالك بميرد ، معامله مساقات بهم نمىخورد و ورثه‌اش بجاى او هستند .
مسأله 2257 - اگر كسى كه تربيت درختها به او واگذار شده بميرد معامله مساقات باطل نمىشود پس اگر در عقد شرط نكرده باشند كه خودش آنها را تربيت كند ، ورثه‌اش بجاى او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجير هم نگيرند ، حاكم شرع از مال ميت اجير مىگيرد و حاصل را بين ورثه ميت و مالك قسمت مىكند و اگر شرط كرده باشند كه خود او

447