احكام ديه مسأله 2807 - اگر كسى عمدا و به نا حق ديگرى را بكشد ، ولى كشته مىتواند قاتل را عفو كند يا بكشد اگر شرائط قصاص در قاتل و مقتول باشد يا مقدارى كه در مسأله بعد گفته مىشود از او ديه بگيرد ، اما اگر از روى خطا بكشد مثلا براى حيوانى تير بيندازد و اشتباها كسى را بكشد ، ولى كشته حق ندارد او را بكشد ، اما مىتواند ديه بگيرد .
مسأله 2808 - ديه كشتن مرد مسلمان آزاد كه قاتل بايد بدهد يكى از شش چيز است : اول - صد شتر كه داخل سال ششم باشد . دوم - دويست گاو . سوم - هزار گوسفند چهارم دويست حله و هر حله دو پارچه‌اى است كه در يمن مىبافند . پنچم - هزار مثقال شرعى طلا كه هر مثقال آن 18 نخود سكه دار است . ششم - ده هزار درهم كه هر درهمى 6 / 12 نخود نقره سكه دار است و از زن مسلمان آزاد نصف هر يك است .
مسأله 2809 - ديه چند چيز مثل ديه كشتن است كه مقدار آن در مسأله پيش گفته شد : اول آن كه دو چشم كسى را كور كند ، يا چهار پلك چشم او را از بين ببرد و اگر يك چشم او را كور كند ، بايد نصف ديه كشتن را بدهد . دوم - دو گوش كسى را ببرد يا كارى كند كه هر دو گوش او كر شود و اميد خوب شدن در آن نباشد و اگر يك گوش او را ببرد يا كر كند ، بايد نصف ديه كشتن را بدهد و اگر نرمه گوش او را ببرد ، بايد ثلث ديه كشتن را بدهد . سوم - تمام بينى يا نرمه بينى كسى را ببرد . چهارم - زبان كسى را كه لال نيست از بيخ ببرد و اگر مقدارى از آن را ببرد بايد به نسبت نقص حروف بيست و هشتگانه ديه بدهد كه اگر يك حرف نتواند بگويد يك بيست

564