نصاب اول آن سى تا است كه وقتى شماره گاو به سى رسيد اگر شرائطى را كه گفته شد داشته باشد ، بايد يك گوساله‌اى كه داخل سال دوم شده از بابت زكات بدهد ، و نصاب دوم آن چهل است و زكات آن يك گوساله ماده‌اى است كه داخل سال سوم شده باشد و زكات ما بين سى و چهل واجب نيست ، مثلا كسى كه سى و نه گاو دارد ، فقط بايد زكات سى تاى آنها را بدهد و نيز اگر از چهل گاو زيادتر داشته باشد تا به شصت نرسيده ، فقط بايد زكات چهل تاى آن را بدهد و بعد از آن كه به شصت رسيد ، چون دو برابر نصاب اول را دارد ، بايد دو گوساله‌اى كه داخل سال دوم شده بدهد و همچنين هر چه بالا رود بايد يا سى تا سى تا حساب كند يا چهل تا چهل تا يا با سى و چهل حساب نمايد و زكات آن را بدستورى كه گفته شد بدهد ولى بايد طورى حساب كند كه چيزى باقى نماند ، يا اگر چيزى باقى مىماند از نه تا بيشتر نباشد ، مثلا اگر هفتاد گاو دارد ، بايد به حساب سى و چهل حساب كند و براى سى تاى آن زكات سى تا و براى چهل تاى آن زكات چهل تا را بدهد ، چون اگر به حساب سى تا حساب كند ، ده تا زكات نداده مىماند . ولى در جائى كه رعايت اين جهت ممكن نيست . مثل آن كه پنجاه گاو داشته باشد احتياط آنست كه چهل را بگيرد اگر چه باز هم ده تا زياد مىآيد .
نصاب گوسفند مسأله 1921 - گوسفند پنج نصاب دارد :
اول - چهل و زكات آن يك گوسفند است و تا گوسفند به چهل نرسد زكات ندارد . دوم - صد و بيست و يك ، و زكات آن دو گوسفند است . سوم - دويست و يك ، و زكات آن سه گوسفند است . چهارم - سيصد و يك ، و زكات آن چهار گوسفند است . پنجم - چهار صد و بالاتر از آن كه بايد آنها را صد تا صد تا حساب كند ، و براى هر صد تاى آنها يك گوسفند بدهد و لازم

380