و كمتر از يك صاع كه تقريبا سه كيلو است فطره ندهند .
مسأله 2080 - اگر از جنسى كه قيمتش دو برابر قيمت معمولى آن است مثلا از گندم اعلا كه قيمت آن دو برابر قيمت گندم معمولى است ، نصف صاع كه معناى آن در مسأله پيش گفته شد بدهد كافى نيست . و اگر آن را به قصد قيمت فطره هم بدهد اشكال دارد .
مسأله 2081 - انسان نمىتواند نصف صاع را از يك جنس مثلا گندم و نصف ديگر آن را از جنس ديگر مثلا جو بدهد . و اگر آن را به قصد فطره هم بدهد اشكال دارد .
مسأله 2082 - مستحب است در دادن زكات فطره ، خويشان فقير خود را بر ديگران مقدم دارد و بعد همسايگان فقير را ، بعد اهل علم فقير را ، ولى اگر ديگران از جهتى برترى داشته باشند ، مستحب است آنها را مقدم بدارد .
مسأله 2083 - اگر با اعتقاد اين كه كسى فقير است به او فطره بدهد و بعد بفهمد فقير نبوده ، يا از روى ندانستن مسأله به كسى كه فقير نيست فطره بدهد چنانچه مالى را كه به او داده از بين نرفته باشد مىتواند پس بگيرد و به مستحق بدهد و اگر از بين رفته هر گاه كسى كه آن چيز را گرفته مىدانسته يا احتمال مىداده كه فطره است بايد عوض آن را بدهد تا به مستحق برسانند ، ولى اگر به غير عنوان فطره داد نمىتواند چيزى از او بگيرد و چنانچه در تشخيص مستحق كوتاهى نكرده باشد مثلا بينه شرعيه گواهى بر فقر او داده باشد لازم نيست دوباره از مال خود فطره بپردازد .
مسأله 2084 - اگر كسى بگويد فقيرم ، نمىشود به او فطره داد ، مگر آن كه اطمينان پيدا كند كه فقير است يا انسان بداند كه قبلا فقير بوده است .

386