مسأله 1825 - اگر با عين پول خمس نداده جنسى را بخرد يعنى به فروشنده بگويد اين جنس را با اين پول مىخرم چنانچه مجتهد جامع الشرائط معامله يك پنجم آن را اجازه بدهد معامله آن مقدار صحيح است و انسان بايد يك پنجم جنسى را كه خريده به مجتهد جامع الشرائط بدهد و اگر اجازه ندهد معامله آن مقدار باطل است . پس اگر پولى را كه فروشنده گرفته از بين نرفته مجتهد جامع الشرائط خمس همان پول را مىگيرد و اگر از بين رفته عوض خمس را از فروشنده يا خريدار مطالبه مىكند .
مسأله 1826 - اگر جنسى را بخرد و بعد از معامله قيمت آن را از پول خمس نداده بدهد معامله‌اى كه كرده صحيح است ولى چون از پولى كه خمس در آن است به فروشنده داده به مقدار پنج يك آن پول به او مديون مىباشد و پولى را كه به فروشنده داده اگر از بين نرفته مجتهد جامع الشرائط پنج يك آن را مىگيرد و اگر از بين رفته عوض آن را از خريدار يا فروشنده مطالبه مىكند .
مسأله 1827 - اگر مالى را كه خمس آن داده نشده بخرد چنانچه مجتهد جامع الشرائط معامله پنج يك آن را اجازه ندهد معامله آن مقدار باطل است و مجتهد جامع الشرائط مىتواند پنج يك آن مال را بگيرد و اگر اجازه بدهد معامله صحيح است و خريدار بايد مقدار پنج يك پول آن را به مجتهد جامع الشرائط بدهد ، و اگر به فروشنده داده مىتواند از او پس بگيرد .
مسأله 1828 - اگر چيزى را كه خمس آن داده نشده به كسى ببخشند پنج يك آن چيز مال او نمىشود .
مسأله 1829 - اگر از كافر يا كسى كه به دادن خمس عقيده ندارد مالى بدست انسان آيد واجب نيست خمس آن را بدهد .
مسأله 1830 - تاجر و كاسب و صنعتگر و مانند اينها از وقتى كه شروع به كاسبى مى كنند يك سال كه بگذرد بايد خمس آنچه را كه از خرج سالشان زياد

340