حيوانات است مثل علف و كاه ، صحيح است .
مسأله 1100 - سجده بر گلهائى كه خوراكى نيستند ، صحيح است ولى سجده بر دواهاى خوراكى كه از زمين مىرويد مانند گل بنفشه و گل گاو زبان ، صحيح نيست .
مسأله 1101 - سجده بر گياهى كه خوردن آن در بعضى از شهرها معمول است و در شهرهاى ديگر معمول نيست و نيز سجده بر ميوه نارس ، صحيح نيست ولى سجده بر توتون جايز است .
مسأله 1102 - سجده بر سنگ آهك و سنگ گچ صحيح است بلكه به گچ و آهك پخته و آجر و كوزه گلى و مانند آن هم مىشود سجده كرد .
مسأله 1103 - اگر كاغذ را از چيزى كه سجده بر آن صحيح است مثلا از كاه يا چوب ساخته باشند مىشود بر آن سجده كرد و سجده بر كاغذى كه از پنبه تهيه مىشود اشكال ندارد ولى بنابر احتياط واجب بر كاغذى كه از حرير و ابريشم ساخته مىشود نمىشود سجده كرد .
مسأله 1104 - براى سجده بهتر از هر چيز تربت حضرت سيد الشهداء عليه السلام مىباشد و بعد از آن خاك ، بعد از خاك سنگ و بعد از سنگ گياه است .
مسأله 1105 - اگر چيزى كه سجده بر آن صحيح است ندارد ، يا اگر دارد بواسطه سرما يا گرماى زياد يا تقيه و مانند اينها نمىتواند بر آن سجده كند ، بايد به لباسش اگر از كتان يا پنبه است سجده كند و اگر لباسش از چيز ديگر است بر همان لباس سجده كند ، و اگر آن هم نيست بايد بر پشت دست و چنانچه آن هم ممكن نباشد بنابر احتياط به چيز معدنى مانند انگشتر عقيق سجده نمايد .
مسأله 1106 - سجده بر گل و خاك سستى كه پيشانى روى آن آرام نمىگيرد اگر بعد از آن كه مقدارى فرو رفت آرام بگيرد اشكال ندارد .

203