مسأله 1862 - كسى كه از اول تكليف ، خمس نداده اگر از منافع كسب چيزى كه به آن احتياج ندارد خريده و يك سال از خريد آن گذشته بايد خمس آن را بدهد و اگر اثاث خانه و چيزهاى ديگرى كه به آنها احتياج دارد مطابق شأن خود خريده پس اگر بداند در بين سالى كه در آن سال فايده برده آنها را خريده لازم نيست خمس آنها را بدهد و اگر نداند كه در بين سال خريده و يا بعد از تمام شدن سال ، بنابر احتياط واجب بايد با مجتهد جامع الشرائط مصالحه كند .
2 - معدن مسأله 1863 - اگر از معدن طلا ، نقره ، سرب ، مس ، آهن ، نفت ، ذغال سنگ ، فيروزه ، عقيق ، زاج ، نمك و هر چيزى كه بر آن عنوان معدن ، صدق كند ، چيزى به دست آورده شود ، چنانچه به مقدار نصاب رسيده باشد ، بايد خمس آن داده شود .
مسأله 1864 - نصاب معدن بنابر احتياط ( 105 ) مثقال نقره يا ( 15 ) مثقال طلا مىباشد ، و احتياط واجب آن است كه نصاب ، قبل از كم نمودن مخارج اخراج و تصفيه ، محاسبه شود لكن مقدارى را كه بايد خمس آن را ادا نمود بعد از كم نمودن مخارج است .
مسأله 1865 - آنچه را كه از معدن استفاده شده است چنانچه به حد نصاب نرسد در صورتى كه به تنهائى يا با منفعت هاى ديگر كسب ، از مخارج ساليانه زياد بيايد خمس آن واجب است .
مسأله 1866 - گچ و آهك و گل سرشور و گل سرخ بنابر احتياط واجب از معدن به حساب مىآيد و خمس دارد .
مسأله 1867 - كسى كه از معدن چيزى به دست مىآورد ، بايد خمس آن را بدهد چه معدن روى زمين باشد يا زير آن ، در زمينى باشد كه ملك است يا در

346