مسأله 2066 - اگر روغنى را كه با پيه مخلوط است بفروشد ، چنانچه آن را معين كند مثلا بگويد اين يك من روغن را مىفروشم ، معامله به مقدار پيهى كه در آن است باطل مىشود و مشترى مىتواند نسبت به روغن خالصى هم كه در آن است معامله را به هم بزند . ولى اگر آن را معين نكند بلكه يك من روغن بفروشد بعد روغنى كه پيه دارد بدهد مشترى مىتواند آن روغن را پس بدهد و روغن خالص مطالبه نمايد .
مسأله 2067 - اگر مقدارى از جنسى را كه با وزن يا پيمانه مىفروشند به زيادتر از همان جنس بفروشد ، مثلا يك من گندم را به يك من و نيم گندم ، بفروشد ، ربا و حرام است و گناه يك درهم ربا بزرگتر از آن است كه انسان هفتاد مرتبه با محرم خود زنا كند ، بلكه اگر يكى از دو جنس سالم و ديگرى معيوب ، يا جنس يكى خوب و جنس ديگرى بد باشد ، يا با يكديگر تفاوت قيمت داشته باشند ، چنانچه بيشتر از مقدارى كه مىدهد بگيرد ، باز هم ربا و حرام است ، پس اگر مس درست را بدهد و بيشتر از آن مس شكسته بگيرد يا برنج صدرى را بدهد و بيشتر از آن برنج گرده بگيرد يا طلاى ساخته را بدهد و بيشتر از آن طلاى نساخته بگيرد ، ربا و حرام مىباشد .
مسأله 2068 - اگر چيزى را كه اضافه مىگيرد غير از جنسى باشد كه مىفروشد ، مثلا يك من گندم به يك من گندم و يك قران پول بفروشد باز هم ربا و حرام است بلكه اگر چيزى زيادتر نگيرد ولى شرط كند كه خريدار عملى براى او انجام دهد ، ربا و حرام مى باشد .
مسأله 2069 - اگر چيزى را كه مثل پارچه با متر و ذرع مىفروشند يا چيزى را كه مثل گردو و تخم مرغ با شماره معامله مىكنند ، بفروشد و زيادتر بگيرد مثلا ده تا تخم‌مرغ بدهد و يازده تا بگيرد ، اشكال ندارد .
مسأله 2070 - جنسى را كه در بعضى از شهرها با وزن ، يا پيمانه مىفروشند و در بعضى از شهرها با شماره معامله مىكنند اگر در شهرى كه آن را با وزن

409