3 - شك بعد از وقت مسأله 1181 - اگر بعد از گذشتن وقت نماز شك كند كه نماز خوانده يا نه ، يا گمان كند كه نخوانده ، خواندن آن لازم نيست ، ولى اگر پيش از گذشتن وقت ، شك كند كه نماز خوانده يا نه ، يا گمان كند كه نخوانده ، بايد آن نماز را بخواند بلكه اگر گمان كند كه خوانده ، بايد آن را بجا آورد .
مسأله 1182 - اگر بعد از گذشتن وقت شك كند كه نماز را درست خوانده يا نه به شك خود اعتنا نكند .
مسأله 1183 - اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار ركعت نماز خوانده ولى نداند به نيت ظهر خوانده يا به نيت عصر ، بايد چهار ركعت نماز قضا به نيت نمازى كه بر او واجب است بخواند .
مسأله 1184 - اگر بعد از گذشتن وقت نماز مغرب و عشاء ، بداند يك نماز خوانده ولى نداند سه ركعتى خوانده يا چهار ركعتى ، بايد قضاى نماز مغرب و عشا را بخواند .
4 - كثير الشك ( كسى كه زياد شك مىكند ) مسأله 1185 - اگر كسى در يك نماز سه مرتبه شك كند ، يا در سه نماز پشت سر هم مثلا در نماز صبح و ظهر و عصر شك كند ، كثير الشك است . و چنانچه زياد شك كردن او از غضب يا ترس يا پريشانى حواس نباشد ، به شك خود اعتنا نكند .
مسأله 1186 - كثير الشك اگر در بجا آوردن چيزى شك كند ، چنانچه بجا آوردن آن نماز را باطل نمىكند ، بايد بنا بگذارد كه آن را بجا آورده ، مثلا اگر شك كند كه ركوع كرده يا نه ، بايد بنا بگذارد كه ركوع كرده است ، و اگر بجا آوردن آن نماز را باطل مىكند بايد بنا بگذارد كه آن را انجام نداده ، مثلا اگر شك كند كه يك ركوع كرده يا بيشتر چون زياد شدن ركوع نماز را باطل مىكند بايد ، بنا بگذارد كه بيشتر از يك ركوع نكرده است .

241