مقدارى خاك طلاى معدن را به همان مقدار طلاى خالص بفروشند ، معامله باطل است ، ولى فروختن خاك نقره با طلا و خاك طلا به نقره به هر صورت اشكال ندارد .
مواردى كه انسان مىتواند معامله را به هم بزند مسأله 2118 - حق به هم زدن معامله را خيار مىگويند و خريدار و فروشنده در يازده صورت مىتوانند معامله را به هم بزنند :
اول : آن كه از مجلس معامله متفرق نشده باشند و اين خيار را خيار مجلس مىگويند .
دوم : آن كه مشترى يا فروشنده در بيع يا يكى از دو طرف معامله در معاملات ديگر مغبون شده باشند كه آن را خيار غبن مىگويند .
سوم : در معامله قرارداد كنند كه تا مدت معينى هر دو يا يكى از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند ( خيار شرط ) .
چهارم : فروشنده يا خريدار ، مال خود را بهتر از آنچه هست نشان دهد و طورى وانمود كند كه قيمت مال در نظر مردم زياد شود ( خيار تدليس ) پنجم : فروشنده يا خريدار شرط كند كه كارى انجام دهد ، يا شرط كند مالى را كه مىدهد طور مخصوصى باشد ، و به آن شرط عمل نكند كه در اين صورت ديگرى مىتواند معامله را به هم بزند ( خيار تخلف شرط ) .
ششم : در جنس يا عوض آن عيبى باشد ( خيار عيب ) هفتم : معلوم شود جنسى كه فروخته شده ميان فروشنده و ديگرى بطور مشاع مشترك بوده خواه فروشنده مال غير را هم فروخته باشد يا فقط مال خودش را فروخته باشد و نگفته باشد با ديگرى مشاع است كه در اين صورت خريدار اگر به معامله راضى نشد مىتواند معامله را به هم بزند ( خيار شركت ) .
هشتم : فروشنده خصوصيات جنس معينى را كه مشترى نديده به او بگويد ،

419