مسأله 1801 - معادن بطور كلى جزء انفال است و استخراج آنها در زمان كنونى ما بدون اجازه فقيه جامع الشرائط و برنامه‌اى كه از طرف وى مقرر مىگردد جائز نيست و لازم است در اين مورد با نظر او برنامه‌اى تنظيم و بر اساس آن عمل شود .
3 - گنج مسأله 1802 - گنج مالى است كه در زمين يا درخت يا كوه يا ديوار پنهان باشد و كسى آن را پيدا كند و طورى باشد كه به آن ، گنج بگويند .
مسأله 1803 - اگر انسان در زمينى كه ملك كسى نيست گنجى پيدا كند ، مال خود او است و بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1804 - نصاب گنج بنابر احتياط 105 مثقال نقره يا 15 مثقال طلا است يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج به دست مىآورد ، بعد از كم كردن مخارجى كه براى آن كرده به 105 مثقال نقره سكه دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار برسد ، بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1805 - اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و بداند مال كسانى كه قبلا مالك آن زمين بوده‌اند نيست ، مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد . ولى اگر احتمال دهد كه مال يكى از آنان است ، بايد به او اطلاع دهد و چنانچه معلوم شود مال او نيست ، بايد به كسى كه پيش از او مالك زمين بوده اطلاع دهد و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بوده‌اند خبر دهد ، و اگر معلوم شود مال هيچ يك آنان نيست مال خود او مىشود و بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1806 - اگر در ظرفهاى متعددى كه در يك جا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آنها روى هم 105 مثقال نقره سكه‌دار يا 15 مثقال طلاى سكه‌دار باشد ، بنابر احتياط واجب بايد بايد خمس آن را بدهد . ولى چنانچه چند گنج پيدا كند ،

350