و - اگر فراموش كند كه مسافر است و نماز را تمام بخواند ، چنانچه در وقت يادش بيايد بايد شكسته بجا آورد ، و اگر بعد از وقت يادش آيد قضاى آن لازم نيست .
ز - اگر فراموش كند كه نماز مسافر شكسته است و تمام بخواند ، بايد آن را شكسته بجا آورد و اگر وقت گذشته بنابر احتياط واجب قضا نمايد .
" مسأله 1196 " كسى كه بايد نماز را تمام بخواند اگر شكسته بجا آورد در هر صورت نمازش باطل است ، حتى اگر قصد ماندن ده روز در جايى را داشته باشد و از روى ندانستن شكسته بجا آورد بنابر احتياط واجب بايد دوباره آن را تمام بخواند .
" مسأله 1197 " اگر مشغول نماز چهار ركعتى شود و در بين نماز يادش بيايد كه مسافر است ، چنانچه به ركوع ركعت سوم نرفته بايد بنشيند و نماز را دو ركعتى تمام نمايد ، و اگر به ركوع ركعت سوم رفته نمازش باطل است . و در صورتى كه به مقدار خواندن يك ركعت هم وقت داشته باشد بايد نماز را شكسته بخواند .
" مسأله 1198 " مسافرى كه نماز خود را نخوانده اگر در وقت به وطنش يا به جايى كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند برسد ، بايد نماز را تمام بخواند ، ولى اگر بعد از وقت به وطن برسد بايد قضاى آن را شكسته بخواند .
" مسأله 1199 " مسافرى كه نماز را شكسته خوانده است - اگر چه در وقت به وطن خود برسد - لازم نيست آن نماز را دوباره تمام بخواند .
" مسأله 1200 " كسى كه مسافر نيست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت كند ، در سفر بايد نماز را شكسته بخواند .
" مسأله 1201 " اگر نماز ظهر يا عصر و يا عشا از مسافرى كه بايد آنها را شكسته مىخواند قضا شود ، بايد آن را دو ركعتى قضا نمايد ، هر چند در غير سفر بخواهد قضاى آن را بجا آورد . و اگر از كسى كه مسافر نيست يكى از اين سه نماز قضا شود ، بايد چهار ركعتى قضا نمايد ، هر چند در سفر بخواهد آن را بجا آورد .
" مسأله 1202 " مستحب است مسافر بعد از هر نمازى كه شكسته مىخواند سى مرتبه بگويد : " سبحان الله والحمد لله ولا إله الا الله والله اكبر " .
نماز خوف " مسأله 1203 " نماز انسان در حال ترس از دشمن ، دزد ، درنده و مانند اينها همانند نماز مسافر شكسته است ، به شرط آن كه شكسته خواندن نماز در دفاع و يا ايمنى از دشمن مؤثر باشد .

218