مسأله 2237 - مالك و كسى كه تربيت درختها را به عهده مى گيرد ، بايد مكلف و عاقل باشند و كسى آنها را مجبور نكرده باشد و نيز مالك بايد سفيه نباشد ، يعنى مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف نكند .
مسأله 238 - مدت مساقات بايد معلوم باشد و اگر اول آن را معين كنند و آخر آن را موقعى قرار دهند كه ميوه آن سال بدست مى آيد صحيح است .
مسأله 2239 - بايد سهم هر كدام نصف يا ثلث حاصل و مانند اينها باشد ، و اگر قرار بگذراند كه مثلا صد من از ميوه ها مال مالك و بقيه مال كسى باشد كه كار مى كند ، معامله باطل است .
مسأله 2240 - بايد قرار معامله مساقات را پيش از ظاهر شدن ميوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن ميوه پيش از رسيدن آن قرار بگذارند اشكال دارد اگر چه كارى مانند آبيارى كه براى تربيت درخت لازم است باقى مانده باشد ، يا احتياج به كارى مانند چيدن ميوه و نگهدارى آن داشته باشد .
مسأله 2241 - معامله مساقات در بوته خربزه و خيار و مانند اينها صحيح نيست .
مسأله 2242 - درختى كه از آب باران يا رطوبت زمين استفاده مى كند و به آبيارى احتياج ندارد ، اگر به كارهاى ديگر مانند بيل زدن و كود دادن محتاج باشد ، معامله مساقات در آن صحيح است .
مسأله 2243 - دو نفرى كه مساقات كرده اند ، با رضايت يكديگر مى توانند معامله را به هم بزنند . و نيز اگر در ضمن خواندن صيغه مساقات شرط كنند كه هر دو ، يا يكى از آنان حق به هم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قرارى كه گذاشته اند ، به هم زدن معامله اشكال ندارد ، بلكه اگر در معامله شرطى كنند و عملى نشود ، كسى كه براى نفع او شرط كرده اند ، مى تواند معامله را به هم بزند .

387