إسم الكتاب : توضيح المسائل ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 524)

شوند و آنها به زياد شدن محصول كمك نكنند ، زكات آنها يك است . مسأله 1878 - اگر زراعتى را با دلو و مانند آن آبيارى كنند و در زمينى كه پهلوى ان است زراعتى كنند كه از رطوبت آن زمين استفاده نمايد و محتاج به آبيارى نشود زكات زراعتى كه با دلو آبيارى شده بيست يك و زكات زراعتى كه پهلوى آن است ده يك مىباشد .
مسأله 1879 - مخارجى را كه براى گندم و جو و خرما و انگور كرده است ، و مقدارى از قيمت اسباب و لباس را كه به واسطه زراعت كم شده ، نمى تواند از حاصل كسر گندم بلى بعد از ملاحطه نصاب ، زكات آن مصارف لازم نيست بدهد و ده يك يا بيست يك باقيمانده را بايد بدهد يعنى چنانچه قبل از كسر آنها 288 من و 45 مثقال كم برسد بايد زكات باقيمانده آن را بدهد .
مسأله 1880 - تخمى را كه به مصرف زراعت رسانده مى تواند قيمتى را كه در حين زرع داشته جزء مخارج حساب نمايد و حكم آن در مسأله قل بيان شد .
مسأله 1881 - اگر زمين و اسباب زراعت يا يكى از اين دو ملك خود او باشد ، نبايد كرايه آنها را جزء مخارج حساب كند . و نيز براى كارهايى كه خودش كرده ، يا ديگرى بى اجرت انجام داده ، چيزى از حاصل كسر نمى شود .
مسأله 1882 - اگر درخت انگور يا خرما را بخرد ، قيمت آن جزء مخارج نيست . ولى اگر خرما يا انگور را پيش از چيدن بخرد ، پولى را كه براى آن داده جزء مخارج حساب مى شود .
مسأله 1883 - اگر زمينى را بخرد و در آن زمين گندم يا جو بكارد ، پولى را كه براى خريد زمين داده جزء مخارج حساب نمى شود .
ولى اگر زراعت را بخرد ، پولى را كه براى خريد آن داده مى تواند جزء مخارج حساب نمايد و از حاصل كم كند اما بايد قيمت كاهى را كه از آن بدست مى آيد ، از پولى كه براى خريد زراعت داده كسر نمايد مثلا اگر زراعتى را پانصد تومان بخرد و قيمت كاه آن صد تومان باشد فقط چهار صد تومان آن را مى تواند جزء مخارج حساب نمايد .

321