نام کتاب : توضيح المسائل ( فارسي ) نویسنده : السيد محمد الروحاني جلد : 1 صفحه : 358
بعد معلوم شود طورى كه گفته نبوده است كه در أين صورت طرف مىتواند معامله را به هم بزند و آن را " خيار رؤيت " گويند . ( نهم ) اگر مشترى پول جنسى را كه خريده و شرط نكرده كه در پرداخت پول تأخير كند تا سه روز ندهد ، اگر فروشنده جنس را تحويل نداده بأشد مىتواند معامله را به هم بزند . ولى اگر جنسى را كه خريده مثل بعضي از ميوهها بأشد كه اگر يك روز بماند فاسد مىشود چنانچه تا شب پول آن را ندهد و شرط نكرده بأشد كه دادن پول را تأخير بيندازد فروشنده مى تواند معامله را به هم بزند و آن را " خيار تأخير " گويند . ( دهم ) كسى كه حيواني را خريده تا سه روز مىتواند معامله را به هم بزند و اگر در عوض چيزى كه فروخته حيواني گرفته بأشد فروشنده تا سه روز مىتواند معامله را به هم بزند و آن را " خيار حيوان " گويند . ( يازدهم ) فروشنده نتواند جنسى را كه فروخته تحويل دهد مثلا اسبى را كه فروخته فرار نمايد ، كه در أين صورت مىتواند معامله را به هم بزند و آن را " خيار تعذر تسليم " گويند و احكام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد . ( مسأله 2117 ) اگر خريدار قيمت جنس را نداند يا در موقع معامله غفلت كند و جنس را گرانتر از قيمت معمولى آن بخرد ، چنانچه بقدرى گران خريده كه مردم به آن اهميت مىدهند مىتواند معامله را به هم بزند و نيز اگر فروشنده قيمت جنس را نداند يا موقع معامله غفلت كند و جنس را ارزانتر از قيمت آن بفروشد در صورتي كه مردم به مقداري كه ارزان فروخته اهميت بدهند مىتواند معامله را به هم بزند . ( مسأله 2118 ) در معامله بيع شرط كه مثلا خانه صد هزار تومانى را به پنجاه هزار تومان مىفروشند و قرار مىگذارند كه اگر فروشنده سر مدت پول را بدهد بتواند معامله را به هم بزند ، در صورتي كه خريدار و فروشنده قصد خريد و فروش داشته باشند معامله صحيح است . ( مسأله 2119 ) در معامله بيع شرط اگر چه فروشنده اطمينان داشته بأشد كه هر گاه سر مدت پول را ندهد خريدار ملك را به أو مىدهد معامله صحيح است ، ولى اگر سر مدت پول را ندهد حق ندارد ملك را از خريدار مطالبه كند و اگر خريدار بميرد
358
نام کتاب : توضيح المسائل ( فارسي ) نویسنده : السيد محمد الروحاني جلد : 1 صفحه : 358