5 - جواهرى كه بواسطة فرو رفتن در دريا بدست مىآيد ( مسأله 1815 ) اگر بواسطة غواصى يعنى فرو رفتن در دريا لؤلؤ و مرجان يا جواهر ديگرى بيرون آورند روئيدنى بأشد يا معدني بايد خمس آن را بدهند . و بنابر احتياط نصابى در آن معتبر نيست پس هر مقدار كه بأشد بايد خمس آن را داد چه بيرون آورنده يك نفر بأشد يا چند نفر .
( مسأله 1816 ) اگر بدون فرو رفتن در دريا با ابزارى جواهر بيرون آورد ، بنابر احتياط خمس آن واجب است . ولى اگر از روى آب دريا يا از كنار دريا جواهر بگيرد در صورتي بايد خمس آن را بدهد كه آنچه را بدست آورده به تنهائى يا با منفعتهاى ديگر كسب أو از مخارج سالش زيادتر بأشد .
( مسأله 1817 ) خمس ما هي و حيوانات ديگرى كه انسان بدون فرو رفتن در دريا مىگيرد ، در صورتي واجب است كه به تنهائى يا با منفعتهاى ديگر كسب أو از مخارج سالش زيادتر بأشد .
( مسأله 1818 ) اگر انسان بدون قصد أين كه چيزى از دريا بيرون آورد در دريا فرو رود و اتفاقا جواهرى به دستش آيد ، بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد .
( مسأله 1819 ) اگر انسان در دريا فرو رود و حيواني را بيرون آورد و در شكم آن جواهرى پيدا كند چنانچه آن حيوان مانند صدف بأشد كه نوعا در شكمش جواهر هست بايد خمس آن را بدهد ، و اگر اتفاقا جواهر بلعيده بأشد در صورتي خمس آن واجب است كه به تنهائى يا با منفعت‌هاى ديگر كسب أو از مخارج سالش زيادتر بأشد .
( مسأله 1820 ) اگر در رودخانه‌هاى بزرگ مانند دجله و فرات فرو رود و جواهرى بيرون آورد چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مىآيد بايد خمس آن را بدهد .
( مسأله 1821 ) اگر در آب فرو رود و مقداري عنبر بيرون آورد بايد خمس آن را بدهد . بلكه چنانچه از روى آب يا از كنار دريا بدست آورد بنابر احتياط خمس آن واجب است .
( مسأله 1822 ) كسى كه كسبش غواصى يا بيرون آوردن معدن است اگر خمس

306