حرام داشته باشد ، يا گنجى پيدا كند ، يا بواسطه فرو رفتن در دريا . جواهرى بيرون آورد ، ولى او بايد خمس آنها را بدهد .
6 - غنيمت مسأله 1837 - اگر مسلمين به امر امام ( عليه السلام ) با كفار جنگ كنند و چيزهائى در جنگ بدست آورند ، به آنها غنيمت گفته مىشود . و مخارجى را كه براى غنيمت مصرف كرده‌اند ، مانند مخارج نگهدارى و حمل و نقل آن و نيز مقدارى را كه امام ( عليه السلام ) صلاح مىداند به مصرفى برساند و چيزهائى كه مخصوص به امام است ، بايد از غنيمت كنار بگذارند و خمس بقيه آن را بدهند .
7 - زمينى كه كافر ذمى از مسلمان بخرد مسأله 1838 - اگر كافر ذمى زمينى را از مسلمان بخرد ، بايد خمس آن را از همان زمين يا از مال ديگرش بدهد . و نيز اگر خانه و دكان و مانند اينها را از مسلمان بخرد بايد خمس زمين آن را بدهد و در دادن اين خمس قصد قربت لازم نيست بلكه حاكم شرع هم كه خمس را از او مىگيرد ، لازم نيست قصد قربت نمايد .
مسأله 1839 - اگر كافر ذمى زمينى را كه از مسلمان خريده و خمسش را نداده به مسلمان ديگرى بفروشد ، بايد خريدار خمس آن را بدهد و نيز اگر بميرد و مسلمانى آن زمين را از او ارث ببرد . بايد وارث او خمس آن زمين را بدهد .
مسأله 1840 - اگر كافر ذمى موقع خريدن زمين شرط كند كه خمس ندهد ، يا شرط كند كه فروشنده خمس آن را بدهد ، شرط او صحيح نيست و بايد خمس را بدهد ولى اگر شرط كند كه فروشنده مقدار خمس را از طرف او به صاحبان خمس بدهد اشكال ندارد .
مسأله 1841 - اگر مسلمان زمينى را به غير خريد و فروش ملك كافر كند و عوض آن را بگيرد مثلا به او صلح نمايد ، كافر ذمى بايد خمس آن را بدهد .
مسأله 1842 - اگر كافر ذمى صغير باشد و ولى او برايش زمينى بخرد ، بايد

311