بگيرد و در بين روز مسأله را بفهمد ، روزه‌اش باطل مىشود و اگر تا مغرب نفهمد ، روزه‌اش صحيح است .
مسأله 1729 - اگر فراموش كند كه مسافر است ، يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل مىباشد و در سفر روزه بگيرد ، روزه‌اش باطل است .
مسأله 1730 - اگر روزه‌دار بعد از ظهر مسافرت نمايد بايد روزه خود را تمام كند و اگر پيش از ظهر مسافرت كند ، وقتى به حد ترخص برسد ، يعنى به جائى برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود ، بايد نيت روزه نداشته باشد ولى اگر قبل از ظهر به وطن برگردد و مفطر بجا نياورده باشد ، به حد ترخص كه رسيد ، بايد نيت روزه نمايد و روزه‌اش صحيح است .
مسأله 1731 - اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد ، يا به جائى برسد كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند ، چنانچه كارى كه روزه را باطل مىكند انجام نداده بايد آن روز را روزه بگيرد و اگر انجام داده نمىتواند آن روز را روزه بگيرد .
مسأله 1732 - اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد ، يا به جائى برسد كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند ، نبايد آن روز را روزه بگيرد .
مسأله 1733 - مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد ، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملا خود را سير كند .
كسانى كه روزه بر آنان واجب نيست مسأله 1734 - كسى كه بواسطه پيرى نمىتواند روزه بگيرد . يا براى او مشقت دارد ، روزه بر او واجب نيست ولى در صورت دوم بايد براى هر روز يك مد گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد و در صورت اول نيز بنابر احتياط لازم يك مد طعام بدهد .
مسأله 1735 - كسى كه بواسطه پيرى روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد ، بايد قضاى روزه‌هائى را كه نگرفته ، بنابر احتياط لازم بجا آورد .
مسأله 1736 - اگر انسان مرضى دارد كه زياد تشنه مىشود و نمىتواند

293