فورا زراعت يا درخت خود را اگر چه ضرر نمايد از زمين بكند ، و نيز بايد اجاره زمين را در مدتى كه زراعت و درخت در آن بوده به صاحب زمين بدهد و خرابيهائى را كه در زمين پيدا شده درست كند ، مثلا جاى درختها را پر نمايد ، و اگر بواسطه اينها قيمت زمين از اولش كمتر شود ، بايد تفاوت آن را هم بدهد ، و نمىتواند صاحب زمين را مجبور كند كه زمين را به او بفروشد ، يا اجاره بدهد ، و نيز صاحب زمين نمىتواند او را مجبور كند كه درخت يا زراعت را به او بفروشد .
( مسأله 2566 ) : اگر صاحب زمين راضى شود كه زراعت و درخت در زمين او بماند ، كسى كه آن را غصب كرده ، لازم نيست درخت و زراعت را بكند ، ولى بايد اجاره آن زمين را از وقتى كه غصب كرده تا وقتى كه صاحب زمين راضى شده بدهد .
( مسأله 2567 ) : اگر چيزى كه غصب كرده از بين برود ، در صورتى كه مثل گاو و گوسفند باشد كه از جهت خصوصيات شخصى قيمت آن در نظر عقلاء با قيمت فرد ديگرى فرق دارد ، بايد قيمت آن را بدهد و چنانچه قيمت بازار آن بواسطه اختلاف عرضه و تقاضا فرق كرده باشد بايد قيمت وقتى را كه تلف شده بدهد ، و احتياط مستحب آنست كه بالاترين قيمتى را كه از زمان غصب تا زمان تلف داشته بدهد .
( مسأله 2568 ) : اگر چيزى را كه غصب كرده و از بين رفته مانند گندم و جو باشد كه قيمت افرادش از جهت خصوصيات شخصيه با هم فرق ندارد ، بايد مثل همان چيزى را كه غصب كرده بدهد ، ولى چيزى را كه مىدهد بايد خصوصيات نوعى و سنخيش مانند چيزى باشد كه آن را غصب كرده و از بين رفته است . مثلا اگر از قسم اعلاى برنج غصب كرده نمىتواند از قسم پست‌تر بدهد .
( مسأله 2569 ) : اگر چيزى را كه مثل گوسفند است غصب نمايد و از

535