( ( اول ) ) آن كه بالغ باشند . ( ( دوم ) ) آن كه عاقل باشند . ( ( سوم ) ) آن كه سفيه نباشند - يعنى مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف نكنند . ( ( چهارم ) ) آن كه قصد خريد و فروش داشته باشند ، پس اگر مثلا به شوخى بگويد مال خود را فروختم ، معامله باطل است . ( ( پنجم ) ) آنكه كسى آنها را مجبور نكرده باشد . ( ( ششم ) ) آن كه جنس و عوض را كه مىدهند مالك باشند ، و احكام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد .
( مسأله 2090 ) : معامله با بچه نا بالغ ، كه مستقل در معامله باشد باطل است ، مگر در چيزهاى كم قيمتى كه معمول است با بچه مميز نا بالغ در آنها معامله شود . و اما اگر معامله با ولى باشد و بچه نا بالغ مميز فقط صيغه معامله را جارى سازد ، معامله در هر صورت صحيح است ، بلكه اگر جنس يا پول مال ديگرى باشد ، و آن بچه وكالتا از صاحبش آن مال را بفروشد ، يا با آن پول چيزى بخرد ، ظاهر اين است كه معامله صحيح است ، اگر چه بچه مميز مستقل در تصرف باشد ، و همچنين است اگر طفل وسيله باشد كه پول را به فروشنده بدهد ، و جنس را به خريدار برساند ، يا جنس را به خريدار بدهد و پول را به فروشنده برساند اگر چه مميز نباشد ، معامله صحيح است . چون واقعا دو نفر بالغ با يكديگر معامله كرده‌اند .
( مسأله 2091 ) : اگر از بچه نا بالغ در صورتى كه معامله با آن صحيح نيست ، چيزى بخرد ، يا چيزى به او بفروشد ، بايد جنس يا پولى را كه از او گرفته در صورتى كه مال خود بچه باشد ، به ولى او و اگر مال ديگرى بوده به صاحب آن بدهد ، يا از صاحبش رضايت بخواهد ، و اگر صاحب آن را نمىشناسد ، و براى شناختن او هم وسيله‌اى ندارد ، بايد چيزى را كه از بچه گرفته ، از طرف صاحب آن بابت مظالم به فقير بدهد ، و احتياط لازم آنست كه در اين كار از حاكم شرع اذن بگيرد .

427