شرائط جنس و عوض آن ( مسأله 2098 ) : جنسى را كه مىفروشد و چيزى را كه عوض آن مىگيرد ، پنج شرط دارد : ( ( اول ) ) آن كه مقدار آن با وزن يا پيمانه يا شماره و مانند اينها معلوم باشد . ( ( دوم ) ) آن كه بتواند آن را تحويل دهد ، و اگر نه معامله صحيح نيست ، مگر آن كه آن را با چيزى كه مىتواند او را تحويل دهد ، بفروشد كه در اين صورت معامله صحيح است ، ولى ظاهر آنست كه اگر خريدار بتواند آن چيزى را كه خريده بدست آورد ، هر چند فروشنده قادر نباشد كه آن را به او تحويل دهد ، معامله صحيح است ، مثلا اگر اسبى را كه فرار كرده بفروشد ، و خريدار بتواند آن را پيدا كند معامله اشكال ندارد ، و صحيح مىباشد ، و احتياج بضميمه در اين صورت نيست . ( ( سوم ) ) خصوصياتى را كه در جنس و عوض است و بواسطه آنها ميل مردم به معامله فرق مىكند ، معين نمايند . ( ( چهارم ) ) آن كه متعلق حق ديگرى نباشد ، بطورى كه به خارج شدن از ملك مالك حق آن شخص از ميان برود . ( ( پنجم ) ) خود جنس را بفروشد نه منفعت آن را پس اگر مثلا منفعت يك ساله خانه را بفروشد ، صحيح نيست ولى چنانچه خريدار بجاى پول منفعت ملك خود را بدهد ، مثلا فرشى را از كسى بخرد و عوض آن ، منفعت يك ساله خانه خود را به او واگذار كند ، اشكال ندارد ، و احكام اينها در مسائل آينده گفته خواهد شد .
( مسأله 2099 ) : جنسى را كه در شهرى با وزن يا پيمانه معامله مىكنند در آن شهر انسان بايد با وزن يا پيمانه بخرد ، ولى مىتواند همان جنس را در شهرى كه با ديدن معامله مىكنند ، با ديدن خريدارى نمايد .
( مسأله 2100 ) : چيزى را كه با وزن خريد و فروش مىكنند با پيمانه

429