احكام مساقات مسأله 2238 - اگر انسان با كسى به اين قسم معامله كند كه درختهاى ميوه‌اى را كه ميوه آن مال خود او است ، يا اختيار ميوه‌هاى آن با او است تا مدت معينى به آن كس واگذار كند كه تربيت نمايد و آب دهد و به مقدارى كه قرار مىگذارند از ميوه آن بردارد ، اين معامله را مساقات مىگويند .
مسأله 2239 - معامله مساقات در درختهائى كه مثل بيد و چنار ميوه نمىدهد صحيح نيست ، ولى در مثل درخت حنا كه از برگ آن استفاده مىكنند يا درختى كه از گل آن استفاده مىكنند اشكال ندارد .
مسأله 2240 - در معامله مساقات لازم نيست صيغه بخوانند بلكه اگر صاحب درخت به قصد مساقات آن را واگذار كند و كسى كه كار مىكند به همين قصد تحويل بگيرد معامله صحيح است .
مسأله 2241 - مالك و كسى كه تربيت درختها را به عهده مىگيرد ، بايد مكلف و عاقل باشند و كسى آنها را مجبور نكرده باشد ، و نيز بايد حاكم شرع آنان را از تصرف در مال خودشان منع نكرده باشد ، بلكه اگر در حال بالغ شدن سفيه باشند اگر چه حاكم شرع منع نكرده باشد معامله ايشان صحيح نيست .
مسأله 2242 - مدت مساقات بايد معلوم باشد و اگر اول آن را معين كنند و آخر آن را موقعى قرار دهند كه ميوه آن سال به دست مىآيد صحيح است .
مسأله 2243 - بايد سهم هر كدام نصف يا ثلث حاصل و مانند اينها باشد و اگر قرار بگذارند كه مثلا صد من از ميوه‌ها مال مالك و بقيه مال كسى باشد كه كار مىكند ، معامله باطل است .

305