شرائط معامله سلف مسأله 2112 - معامله سلف شش شرط دارد : اول خصوصياتى را كه قيمت جنس به واسطه آنها فرق مىكند معين نمايند . ولى دقت زياد هم لازم نيست ، همين قدر كه مردم بگويند خصوصيات آن معلوم شده كافى است ، پس معامله سلف در نان و گوشت و پوست حيوان و مانند اينها در صورتى كه نشود خصوصياتشان را بطورى معين كنند كه براى مشترى مجهول نباشد و معامله غررى باشد باطل است . دوم پيش از آن كه خريدار و فروشنده از هم جدا شوند ، خريدار تمام قيمت را به فروشنده بدهد ، يا به مقدار پول آن از فروشنده طلبكار باشد كه در اين صورت بهتر آنست كه فروشنده پول جنس را بذمه مشترى قرار دهد ، پس از آن مشترى طلبى را كه از فروشنده دارد بابت پول جنسى كه بذمه او است حساب كند و چنانچه مقدارى از قيمت آن را بدهد ، اگر چه معامله به آن مقدار صحيح است ولى فروشنده مىتواند معامله همان مقدار را به هم بزند . سوم مدت را كاملا معين كنند ، و اگر مثلا بگويد تا اول خرمن جنس را تحويل مىدهم چون مدت كاملا معلوم نشده معامله باطل است . چهارم وقتى را براى تحويل جنس معين كنند كه در آن وقت ، به قدرى از آن جنس وجود داشته باشد كه اطمينان داشته باشند كه ناياب نخواهد بود . پنجم بنابر احتياط واجب جاى تحويل جنس را معين نمايد ، ولى اگر از حرفهاى آنان جاى آن معلوم باشد لازم نيست اسم آنجا را ببرند . ششم وزن يا پيمانه آن را معين كنند و جنسى را هم كه معمولا با ديدن معامله مىكنند اگر سلف بفروشند اشكال ندارد ، ولى بايد مثل بعضى از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن به قدرى كم باشد كه مردم به آن اهميت ندهند .
احكام معامله سلف مسأله 2113 - انسان نمىتواند جنسى را كه سلف خريده پيش از تمام شدن مدت بفروشد و بعد از تمام شدن مدت ، اگر چه آن را تحويل نگرفته باشد ، فروختن آن اشكال ندارد .
مسأله 2114 - در معامله سلف اگر فروشنده جنسى را كه قرارداد كرده بدهد ، مشترى بايد قبول كند . و نيز اگر بهتر از آنچه قرار گذاشته بدهد يعنى همان اوصاف را با زيادتى كمال دارا باشد ، مشترى بايد قبول نمايد و اگر اين طور نباشد لازم نيست قبول كند مثل آن كه بنده جاهل خريده باشد و بايع بخواهد عالم بدهد .
مسأله 2115 - اگر جنسى را كه فروشنده مىدهد ، پست تر از جنسى باشد كه

282