6 - شك در نماز مستحبى مسأله 1193 - اگر در شماره ركعتهاى نماز مستحبى شك كند ، چنانچه طرف بيشتر شك نماز را باطل مىكند ، بايد بنا را بر كمتر بگذارد مثلا اگر در نافله صبح شك كند كه دو ركعت خوانده يا سه ركعت ، بايد بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است و اگر طرف بيشتر شك نماز را باطل نمىكند ، مثلا شك كند كه دو ركعت خوانده يا يك ركعت به هر طرف شك عمل كند ، نمازش صحيح است .
مسأله 1194 - كم شدن ركن ، نافله را باطل مىكند بنابر احتياط واجب ، ولى زياد شدن ركن ، آن را باطل نمىكند ، پس اگر يكى از كارهاى نافله را فراموش كند و موقعى يادش بيايد كه مشغول ركن بعد از آن شده بايد آن كار را انجام دهد و دوباره آن ركن را بجا آورد مثلا اگر در بين ركوع يادش بيايد كه سوره را نخوانده ، بايد برگردد و سوره را بخواند و دوباره به ركوع رود .
مسأله 1195 - اگر در يكى از كارهاى نافله شك كند ، خواه ركن باشد يا غير ركن ، چنانچه محل آن نگذشته ، بايد بجا آورد و اگر محل آن گذشته ، به شك خود اعتنا نكند .
مسأله 1196 - اگر در نماز مستحبى دو ركعتى گمانش به سه ركعت يا بيشتر برود يا گمانش به دو ركعت يا كمتر برود بايد به همان گمان عمل كند ، مثلا اگر گمانش به يك ركعت مىرود احتياطا بايد يك ركعت ديگر بخواند .
مسأله 1197 - اگر در نماز نافله كارى كند كه براى آن سجده سهو واجب مىشود ، يا يك سجده يا تشهد را فراموش نمايد ، لازم نيست بعد از نماز ، سجده سهو يا قضاى سجده و تشهد را بجا آورد .
مسأله 1198 - اگر شك كند كه نماز مستحبى را خوانده يا نه ، چنانچه آن نماز مثل نماز جعفر طيار وقت معين نداشته باشد ، بنا بگذارد كه نخوانده است . و همچنين است اگر مثل نافله يوميه وقت معين داشته باشد و پيش از گذشتن وقت شك كند كه آن را بجا آورده يا نه ، ولى اگر بعد از گذشت وقت شك كند كه خوانده است يا نه ، به شك خود اعتنا نكند .
شكهاى صحيح مسأله 1199 - در نه صورت اگر در شماره ركعتهاى نماز چهار ركعتى شك كند ، بايد فورا فكر نمايد پس اگر يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا كرد ، همان طرف را بگيرد و نماز را تمام كند و اگر نه به دستورهائى كه گفته مىشود عمل نمايد و آن نه صورت از اين قرار است :

164