سؤال :
اگر كسى با هر قصد و انگيزه اى ديگرى را با تهديد يا حيله بربايد و هيچ خسارت جانى به وى نرساند مگر اين كه در مدت اسارت ، او را از درآمدهاى روزانه و كسب حلال جلوگيرى كند ، آيا ضامن درآمدهاى روزانه او است ؟
جواب :
( باسمه جلت اسمائه ) كسى را كه به ناحق اسير گرفته اند ، چنانچه اجير بوده براى عملى مانند بنائى و غيره ، و به واسطه گرفتارى نتوانسته عمل كند ، كسى كه او را به اسارت گرفته ضامن است .
و چنانچه معامله روى اعمال او نشده است ضامن نيست .
زيرا عمل حر اگر چه ماليت دارد ، ولى در صورت عدم وقوع معامله مملوك كسى نيست .
بنابر اين ادله ضمان - كه قاعده اتلاف و قاعده يد ، و قاعده استيفاء است ، شامل آن نمىشود .
وقاعده لا ضرر ، وقاعده احترام ، هم مثبت ضمان نيست .
پس ضمان وجهى ندارد ، و مقتضاى اصالة البرائة عدم ضمان است . والله العالم .
( تاريخ جواب استفتاء : 26 صفر 1419 )

163