مسأله 190 - مىتوان از ميت در حج واجب - تبرعا و يا با اجاره - نيابت نمود همان گونه كه مىتوان در حج استحبابى از او نيابت كرد ، اگر چه بر عهده او حج واجب هم باشد كه هنوز براى آن اجير نگرفته‌اند ، و از طرف شخص حى نيز در حج واجب نيابت تبرعى در صورتى كه خودش تمكن از مباشرت اعمال حج را ندارد جايز است ، و در اين فرض وجوب استيجار از حى ساقط مىشود .
ولى در حج استحبابى نيابت - چه تبرعى و چه با اجاره - جايز است ، مگر در موردى كه بر منوب عنه حج واجب مستقر شده باشد ، و خودش تمكن از مباشرت نداشته باشد ، و مأيوس از تمكن هم باشد ، كه در اين صورت احتياط اقتضاء مىكند كه قبل از فراغ ذمه از انجام حج واجب ، براى حج استحبابى كسى را استيجار ننمايد .
مسأله 191 - يك حج واجب را به نيابت از چند نفر نمىتوان بجاى آورد ، و لكن در حج استحبابى نيابت از چند نفر مانعى ندارد ، و هم چنين جايز است حج استحبابى را براى خود نيت كرده ، و ثواب آن را براى عده‌اى اهداء نمايد ، و هم چنين اگر چند نفر مشتركا نذر كرده باشند كه يك نفر را از طرف خودشان به حج بفرستند ، نيابت از آنها جايز است .
مسأله 192 - اجير حق تصرف در مال الاجاره را به مجرد عقد اجاره دارد ، بلى چنانچه عمل حج را صحيح بجاى نياورد ، ضامن مال الاجاره است .

76