151 س - در مواردى كه نهاد و يا ارگان دولتى ، فردى را به حج دعوت مىكند بدون اين كه ملزم باشد كارى را انجام دهد ، آيا از موارد حج بذلى است و قبول آن واجب است يا خير ؟
ج - در فرض سؤال چنانچه دعوت مشروع باشد ، حج بذلى است ، و قبول آن براى كسى كه حجة الاسلام خود را انجام نداده واجب است .
152 س - شخصى كه معتاد به خوردن ترياك است ، و دولت از رفتن او به حج جلو گيرى مىكند ، و هم چنين زنى كه حامل است ، و يا مريضى كه به جهت كسالت خاص ممنوع از سفر شده است ، از نظر شرعى تكليف او نسبت به حج چيست ؟ مستطيع است يا غير مستطيع ؟ و آيا جايز است با توسل بعض از حيله‌ها مشكل اعزام خود را حل كند ؟ و بر فرض آن كه چنين كرد ، آيا مجزى از حجة الاسلام هست يا خير ؟
ج - اشخاص مذكور در صورتى كه بتوانند با توسل به طرق مشروعه به حج مشرف شوند مستطيع هستند ، و بايد به حج بروند ، و حجة الاسلام محسوب مىشود ، لكن اگر شخص مريض و يا حامل ، خوف ضرر داشته باشد مستطيع نيست .
153 س - كسى كه واجد شرايط حج است ، و نوه او شرعا و عرفا نياز به ازدواج دارد ، و اگر ازدواج نكند به حرام مىافتد ، وظيفه پدر بزرگ چيست ؟

64