مسأله 114 - اگر ميت مالى نداشته باشد ، استيجار حج بر ورثه واجب نيست .
مسأله 115 - كسى كه حج بر او مستقر شده ، و تمكن از انجام آن دارد ، نمىتواند قبل از آن كه براى خود حج انجام دهد ، از جانب ديگرى حج بجاى آورد ( تبرعى و يا اجاره اى ) ، و نيز جايز نيست كه حج استحبابى انجام دهد ، و در صورت تخلف ، در صحت ان اشكال است ، پس احتياط ترك نشود ، چه عالم به استقرار حج بر خودش باشد ، و يا علم به استقرار نداشته باشد . ولى اگر تمكن از انجام حج براى خود ندارد ، اشكالى در صحت حج او از جانب ديگرى ، و يا حج استحبابى او نيست ، و اگر پس از آن كه اجير شد تمكن از انجام حج براى خود پيدا كرد ، كشف از بطلان اجاره او مىكند ، مگر آن كه اين تمكن به سبب اجاره حاصل شده باشد .
مسأله 116 - اگر غير از حجة الاسلام ، حج واجب ديگرى مثل حج نذرى بر عهده او باشد ، در صورتى كه وجوب آن فورى باشد ( از اين جهت كه نمىتواند در آن سال اجير ديگرى شود ) ، حكم حجة الاسلام را دارد ، ولى اگر تخلف كرد ، و از جانب ديگرى حج بجا آورد ، بعيد نيست كه حج او صحيح باشد ، اگر چه به جهت ترك واجب فورى گناه كرده است .

49