عناب و شير گاو و لعاب اسفرزه و قدومه و چهار عرق و ماء الشعير غافل نباشيد و از همه بهتر آب ليموى شيرين است . غذاهاى رقيق زود هضم و آشهاى روان و سوپ كه سبزى آن گشنيز باشد به مريض بخورانيد . اگر طفل هنوز شير خوار است شير مادر ، او را كفايت كند .
سردرد و ميگرن علل سردرد متفاوت است و از اين رو سر دردها را به چند دسته مى توان تقسيم كرد : 1 - سردردهايى كه بر اثر مسموميت عمومى توليد مىگردد ( مثل سردردى كه بر اثر سوء هاضمه يا خوردن دواها توليد مىشود . ) 2 - سردردهائى كه بر اثر مجروح شدن سر توليد مىگردد .
3 - سر درد وابسته به وظائف اعضاء مثل ( سردردى كه بر اثر فشار خون يا كم خونى توليد مىشود .
4 - سردردى كه بر اثر فعاليت عواطف منفى و ضعف اعصاب توليد مىگردد .
5 - سردردهائى كه علت آنها درست معلوم نيست .
دواى سردردهاى عادى كه بر اثر سوء هاضمه توليد مىگردد آسپرين و دواهائى مانند آن نيست بلكه پاك كردن معده از فضولات است بوسيله روزه و يا خوردن غذاهاى سهل الهضم .
اگر سردرد از خستگى و كار فوق العاده توليد گشته باشد ، پيداست كه بايد استراحت كامل نمود و اگر بر اثر خستگى چشم است دواى آن هم استراحت است .
بايد در اطاقى تاريك ، يكى دو ساعت آرام كمپرس با آب سرد و ماساژ هم در مورد بعضى سردردها مفيد است .
بعض سردردهاى مزمن خطرناك است . زيرا چنين سردردها نشانه اينستكه در خود دماغ تومرى توليد شده و يا آسيبى بزرگ به آن رسيده . سرطان سر ، چنين

206