كما فيطوس گل گاو زبان بادرنجبويه ساذج هندى قرنفل تخم بادرنجبويه تخم فرنجمشك انيسون رازيانه بسفايح خربق سياه تربد محكوك در 6 رطل آب بجوشانند تا بربع رسد وافتيمون اضافه نموده بعد از سرد شدن كيسهء افتيمون را بيفشارند وصاف كنند وغاريقون وصبر زرد نمك وتقطى ؟ ؟
غير مغسول وشخم الحنظل شكر سفيد مجموعرا كوبيده در آن حل كنند ونيمگرم بنوشند واگر خواهند كه احراج صنفرا نيز كنند هليلهء زرد داخل مطبوخ وسقمونبارى اضافهء محلول نمايند مطبوخ زوفا جهة ربو وضيق النفس وسرفه نافع است عناب سپستان مويز بيدانه انجير زرد اصل السوس محكوك از پوست پر سياوشان تخم خطمى خبازى زوفاى خشك بيخ سوسن حلبه در 4 رطل آب بجوشانند تا بربع رسد پس صافنموده هر روز 2 ل با بنفشهء مربايا لعوق خشخاش يا معجون فقى باضافه روغن بادام بنوشند نوع ديگر كه بجهة ذات الجنب وذات الريه ودرد سينه وسرفه نافع است عناب سپستان انجير زرد مويز بيدانه اصل سوس محكوك پرسياوشان تخم خبازى تخم خطمى جو مقشر در 4 رطل آب بجوشانند تا بربع رسد پس صاف نموده هر روز نيمرطل را با روغن بادام بنوشند مطبوخ اسطو خودوس منقول از تذكره جهة اخلاط سوداوى ومحترقه وصلابات ووسواس وجنون وماليخوليا وعرق النسا ومفاصل وصاف كردن خون وكدورت فكر نافع است بسفايح مغز دانه قرطم عناب سپستان اسطو خودوس گل بابونه فتطوريون رقيق افتيمون سورنجان سفيد با سه مثل ادويه آب بجوشانند تا بثلث رسد پس صافنموده بنوشند واگر با درد سر وتصاعد بخاراة و پيوسته دماغ باشد انچه زرد كثيرا روغن بادام پرسياوشان صعتر مرزنجوش اضافه كنند واگر با رياح غليظه باشد يا ضعفى در مجارى بول گلقيد بيفزايند مطبوخ بسفايح جهة درد معده ورياح بواسير وصرع وامراض سودا وى بيعديلست هر ورز از سه ل تا 5 ل آن را خيسانيده بجوشانند وصاف آن را با فلوس خيار شنبر وروغن بادام بنوشند مطبوخ دارشيشعان در رفع درد معدهء باردهء مجربست هر روز از يك دول او را جوشانيده با نبات بنوشند اما در نقوعات شرط است كه در آب بسيار گرم بقدريكه ادويه را بپوشانند بخيسانند وروز در آفتاب گذاشته شب در زير سقف باشد بعد از آن بسپار افشرده صاف نمايند وبعضى را تا سه شبانروز خيسانيده تا قوة ادويه به آب برگردد ومخصوص محرورين وفصول حاره است نقوع مبرد جهة بقاياى امراض حاره وتبهائيكه بقيهء او در بدن مانده باشد وثيقه عروق مؤثر است منقول از كامل آلوى بخارا مويز بيدانه عناب سپستان تمرهندى منقى از دانه وليف تخم كاسنى تخم كشوت گشنيز خشك سه روز در آب گرم خيسانيده پس صاف نموده هر روز نيمرطل با ترنجبين با شكر سفيد ودر طلوع آفتاب بنوشند اگر قبس از آن بدو ساعت صبر زرد را با مصطكى ممزوج نموده تناول نمايند اولى است نقيع صبر بجهة درد سر سوداوى وبلغمى وساير امراض آن نافع افسنتين رومى اسارون فنطوريون دقيق مصطكى صبر زرد نيمكوب كرده با سه رطل آب گرم سه روز به دستور مقرر بخيسانند پس صاف نموده هر روز ربع رطل را با روغن بادام بنوشند واگر هر روز بقدر ربع رطل را برداشته تتمه را صاف نكنند اولى است نوع ديگر جهة دوار وصرع وتقوية معده ورفع اخلاط غليظه مفيد است هليله كابلى هليله آملهء مقشر عود خام افسنتين شكاعى باد آورد سنبل الطيب قرنفل حب بلسان نعناع مرماحور قاقله كبار گلسرخ در دور رطل آب را بخيسانند تا بربع رسد وصاف نمايند هر روز 30 ل بنوشند اولى است نوع ديگر كه محمد بن زكريا گويد كه تجربه نموده ام جهة امراض معده بيعديلست دارچينى افسنتين عود بلسان گل سرخ عود مصطكى دريكر طل ونيم آب بجوشانند تا نيمرطل بماند پس صافنموده صبر زرد داخل نموده روزى يكوقيه بنوشند نقوع جهة ادرار حيض منقول از جامع امين الدوله گويد بغايت مدر حيض است تخم خريزه ل تخم كرفس انيسون رازيانه از هر يك 2 ل نيم كوب كرده در سه رطل آب سه شبانه روز خيسانيده روزى 30 ل با يك ل روغن بادام بنوشند ماء الاصول جهة فالج ولقوه وصرع وتشنج وسكته وساير امراض بلغمى نافع است موافق نسخهء حنين كامل وامين الدوله وثابت بن قرحه پوست بيخ رازيانه وبيخ كرفس اذخر از هر يك 10 م تخم كرفس انيسون رازيانه از هر يك 4 م مصطكى سنبل الطيب خبطيانا فقاح اذخره از هر يك 2 م ونيم حب بلسان اسارون هر يك دوم عود بلسان سليخه حرمل بوزيدان نانخواه از هر يك 3 م مويز بيدانه 2 م در چهار رطل است بجوشانند تا بربع رسد پس صاف نموده هر روز 30 ل با روغن بادام شيرين وتلخ وروغن بيد انجير ومعاچينى كه بجهة امراض مذكوره مناسب است بنوشند ماء الاصول نوع ديگر جهة سدهء جگر وسپرز وبرودة وفساد مزاج معده واستسقا وتبهاى كهن نافع است پوست بيخ كرفس وبيخ رازيانه اذخر فقاح مصطكى سنبل الطيب فوة الصبغ لك پاك كرده عود بلسان سكاعى باد آورد گياه غافث وپوست بيخ كبر كماذريوس كما فيطوس افسنتين گلسرخ انجير زرد مويز بيدانه در چهار رطل آب بجوشانند تا بربع رسد پس سه حصه كرده هر ورز 30 ل او را با روغن بادام شيرين وتلخ دو داء الكريم وامثال او بنوشند 10 دانه ماء الاصول نوع ديگر جهة نقرس ودرد ورك ومفاصل كه از برودت باشد بغايت مجربست پوست بيخ

341