وعسر البول وبرص وبهق وبله وسرفهء رطب وقروح شش وعطش وزهرها وبرودة بدن وبواسير ودرد سپرز ودملها وقولنج وزرداب وامراض زنهاى آبستن واشتهاى طعام نافع وقوتش تا پنجسال باقى است صفة آن هليلج سياه هليلج شير آملهء دانه بيرون كرده وآب ترنج وفلفلمويه وتخم كرفس وشيطرج هندى وفلفل ولسان العصافير وزيرهء كرمانى وهندى كه شونيز است وهشفيفل بعضى گفته اند كه شقاقل است وملح اندرانى وهندى وبهمنين وملح العجين سياه وسرخ نانخواه از هر يك 3 ل تر بد سفيد يكرطل ادويه را كوفته وبيخته شير آبلج دانه بيرون كرده سه رطل در بيست وچهار رطل آب شيرين بآتش معتدل بپزند تا ثلثش باقى بماند واز آتش بگيرند وصاف كنند وثفلش را مپندازند وشكر سفيد چهار رطلس باو ريخته بآتش بگذارند وباتش هموار بپزند وحركت دهند تا شكر گداخته شود وغليظ شود مثل عسل وروغن شيرج تازه سه رطل باو ريخته حركت دهند تا با آب ممزوج شود واز آتش گرفته ادويهء كوفته شده را بر او بپاشند وهبم زنند تا ممزوج شود ودر ظرف چينى گذاشته وقت جا جت استعمال نمايند قدر شربت از سه مثقال تا چهار مثقال است كلكلانج الاصغر منافعش مثل منافع اكبر است صفة آن هليلج هندى هليلج شيرهء آملج دانه بيرون كرده فلفل دار فلفل شيطبرج هندى صبر زنجبيل حب النيل اترنج تخم كشنيز خشك نانخواه فلفلمويه تخم كرفس لسان العصافير زيرهء كرمانى واطمط از هر يك پنج م خيار شنبر از دانه بيرون كرده ملح هندى قرفه ساذج هندى هيل بواكه شوشمير است واگر يافت نشود عوض او قافله كبار است حبة السودا از هر يك سه م تربد سفيد روغن شيرج از هر يك بليست استار شكر سفيد صدو بيست استار مويز دانه بيرون كرده دويست وپنجاه استار آب آبلح ده رطل صفة ماء الاملج شير آنلج دانه بيرون كرده سه من مويز دانه بيرون كرده شش من با چهار رطل آب بپزند تا ربعش بماند وآبش را صاف نموده در ديگ پاكيزه بريزند وشكر را بر او انداخته بآتش نرم بپزند تا شكر گداخته شود ومثل عسل غليظ شود پس ادويهء مدقوقه ومسحوقه را بر او ريخته بر بالاى اتش حركت دهند بعد از آن روغن شيرج را نيز ريخته بر همزنند تا خوب ممزوج شود ومثل خمير گردد واز آتش بگيرند وسرد كنند ودر ظرف شيشه يا چينى گذاشته وقت حاجت استعمال نمايند معجون شليثا جهة صرع وسكته وفالج ولقوه وتشنج ونسيان ورعشه وخوف وخبث النفس وخفقان وخيال فاسد وتغير عقل ودرد اندرون وشش وبادهاى غليظ ودرد مفاصل ونقرس ودرد رحم ودوار وسقوط جنين وجهة نگاهداشتن جنين در شكم امهات وسعوط آن صداع وشقيقه را بسيار نافع واين معجون را ابهملية ذهبية نامند صفة آن مشك خالص وحماما وعيدان البلسان وفربيون واشنان نبطى وتخم كرفس وتخم سداب واشنه وكبريت صفر واختاء البقر جبلى واختاء مغار جبلى وكافور وخربق سياه وابيض وميعهء سايله وسعد وماميران وسعد وماميران چينى وتخم هليون وبد اسقيان كه كف الكلب است واصابع صفر وبيخ كاسنى وحب المحلب وگشت برگشت وخردل ابيض از هر يك دوم مرواريد ناسفته زعفران ساذج هندى سليخه وذبق غير مقشر جوز بو افقاح الاخر جند بيدستر تخم جرجير تخم زو فرا از هر يك ده درم طلا ونقره سائيده حب البلسان شونيز زاج الساكفه جزبر الثعلب پوست بيخ كبر از هر يك نيم م ابريشم حام غير محرق فلفل سفيد زنجبيل بيخ شبت تخم شبيت جنطيانا فقاح الاذخر لسان العصافير ملح هندى صعتر فارسى عاقر قر حازراوند مدجرح بندق هندى ابهل فقر اليهود وهزار چشان شش بندان از هر يك چهارم قرنفل سنبل الطيب قسط تلخ حرمل عيدان پرسياوشان قاقله از هر يك سه م بيخ سوسن اسمانجونى بسباسه خاك چهار راه ماء السوسن ماء الكشوت از هر يك يك م مصطكى سه م 2 اكليل الملك چهار درم ونيم بزرقطونا وبسداز هر يك اعم فلفل سياه دار فلفل بزر البنج الابيض زراوند طويل افيون از هر يك إلى ودو دانگ ادويه را كوفته وپخته بخيسانند از آنها آنچه خيسانيده نيست بشراب ريحانى كهنه يا با آنچه قايم مقام او باشد وبا سه وزن ادويه عسل كف گرفته بسرشند ودر ظرفى گذاشته بعد از ششماه استعمال نمايند وقدر شربت مثل نخودى با آب يخ رازيانه وبيخ كرفس وسعوط از وبقدر حبه با آب شاه با يخ يا آب مرزنجوش ووقت اتخاذ او هنگام طلوع شعراى يمانيه است كه عبارة از كلب الجبار است كاسكنيج واين معجون فارسيست نافع است جهة امراض بسيار خصوصا امراض اطفال وصبيان كه ايشانرا عارض شود صرع وبقوة وفالج وتشنج وجهة حفظ جنين د شكم مادر واصلاح رحم ودرد رحم را بسيار مفيد است وسعوط كرده مىشود باين آن چيزهائيكه سعود بشليشاميوة صفة آن سليخه جفت آفريد پوست بيخ لفاح تخم رازيانج حرمل حب الابهل زراوند طويل ومدحرج مشك عنبر حب البلسان از هر يك 4 م قرنفل فرنجمشك از هر يك 24 م ميل 14 م قسط المرجوز اهليلج اصفر افيون از هر يك 8 م قرفه زرنيح اصفر شونيز تخم خيرى زرد از هر يك دودم ونيم سكپنج زرنباد در ونج ميعه ء سايله مرصا في از هر يك پنج درهم سعد بسباسه زعفران جزينا نار مشك حب الدهمست حب الغار از هر يك ده درم مغاث بيروح صغمى از هر يك پانزده م مرو اسفرم ورق آس از هر يك سه م ادويه را كوفته وپخته با سه وزن ادويه عسل بسرشند ودر ظرفى گذاشته وقت حاجت استعمال نمايند بعد از شش ماه قدر شربت يك درهم تا يك مثقال است صفة جزينا

308