حادث شدن درد مفاصل ونقرس وجهة سپرز وبادهاى غليظ وتبهاى كهنه ودرد قولنج وگشودن سده وگداختن سنگ كرده ومثانه وجهة عسر النفس وسرقه وقروح امعأ وتاريكى چشم ودرد گلو هر گاه ودو روز بنوشند نافع است جهة حفظ صحت بدن ونافع است از حادث شدن بسيارى از امراض تخم سداب برى فراسيون انيسون اسقولوقندريون كما فيطوس جاو شير جنطيياى ما اسطوخودوس قردما ناميعهء سايله از هر يك قول قسط تلخ زعفران فلفل ابيض اذخر مر صاف سنبل الطيب فربيون قشور اصل اللفاح اشق فودنهء جبلى تخم رازيانه تخم جوز برى گل سرخ ناردين وسنبل رومى حب بلسان از هر يك 3 ل دارچينى 8 ل سليخه شانزده ل عصارهء غافث كاشم بزر خند قوتى قنه صمغ اللوز از هر يك 4 ل افيون بزر البنج از هر يك 6 ل ادويه را كوفته وپخته وآنچه خيسانيده نيست در شراب ريحانى يا جمهورى يا نيند زيب يا عسل خيسانيده با سه وزن ادويه عسل زر لف گرفته سرشته استعمال نمايند بعد از ششماه قدر شربت او يك درهم است به آب گرم جهة سنگ مثانه وكرده وبه آب كرفس ورازيانه جهة درد معده و كبد بماء الاصول وجهة نقرس ودرد مفاصل بقدر يك نخود هر روز قبل از طعام به آب گرم سنجرنيا معنى او كثير النجاح است جهة درد معده كه از برودة باشد وسوء الهضم ودرد قولنج وعسر البول ومرضهاى بلغمى وبادهاى غليظ واز براى صحة بدن از علل بسيار بيعديلست صفة آن جند بيدستر افيون دارچينى از هر يك يك ل مر فلفل دار فلفل فته وقسط حلو از هر يك 6 ل زعفران يك ل ودر بعضى نسخه 6 قيراط تا نيم مثقال است موفود وفواسارون از هر يك ل ادويه را كوفته وپخته با عسل كف گرفته بسرشند وبعضى اطبا با عسل يك شكر چه مثلث داخل ميكنند وقدر شربتش از يكدانگ تا دول بقدر حاجت استعمال نمايند بعد از ششماه دواء الكبريت جهة تبهاى با لرز وسرماى بلغمى وسوداوى كهنه وسرفه كهنه كه از ماده برودة ورطوبة باشد ودردهاى مزمن وكهنه ونافع است جهة گزيدن مار وعقرب وادرار بول وريختن سنگ كرده ومثانه وفعل او نزديك بفعل ترياقست صفة آن فلفل ابيض 6 م برز البنج قرد ؟ ؟
لبان ذكر مر صاف از هر يك دوازده درم افيون زعفران از هر يك ده درم ودر بعضى نسخه سليخه ورق سداب از هر يك ده درم كبريت اصفر خام دار فلفل قسط مرز راوند طويل قشور اصل اللفاح فربيون از هر يك سه درم ادويه را كوفته وبيخته وصموغرا در شراب كهنه يا جمهورى خيسانيده وبا سه وزن ادويه عسل كف گرفته بسرشند ودر وقت حاجت استعمال نمايند قدر شربت يكدرم وبا آب نيم گرم وبا آب كرفس ورازيانج در حميات بلغمى وسوداوى نسخهء ديگر مسمى ترياق المعده وجگر واحشاء وتشنج وفالج ونسيان ولقوه وتقوية باه ورفع زهرها وحفظ حرارت غريزى وتحليل رياح ودرد احشا وضعف بدن بيعديليست ودر اول سيم گرم وموافق مبرودين وقدر شربتش از نيم مثقال تا يك مثقال است قسط ثلح سنبل الطيب مصطكى حب الغار زنجبيل قرنفل بسباسه كثيرا مكدر كه زراوند طويل فلفل سياه بزركرفس انيسون نانخواه ريزه كرمانى فطر اساليون اسارون كبريت زرد انجدان پودنه نعناع بزر انجره كندر مكد 4 ل دو قو فقاح اذخر مر صاف افيون مكد 3 ل عود هندى فلفل سفيد مكد 5 ل زعفران يك ل ونيم مشك فرفيون مكد يك مثقال بادو وزن ادويه عسل كف گرفته بسرشند دواء اللك الاكبر جهة ضعف جگر وابتداى استسقا وبرودة معده و تقنيح سده وادرار بول وريختن سنگ مثانه وكرده وبهترين دواها است براى جگر صفة آن لك منقى هشت او قيه بادام تلخ مقشر دارچينى قرنفل از هر يك پنج او قيه كما فيطوس مو فومر زوفاى خشك از هر يك چهار اوقيه دو قوا فطر اساليون ريزهء كرمانى زنجبيل از هر يك مشت اوقيه سنبل الطيب يكرطل جنطياناى رومى زراوند مدحرج از هر يك يك اوقيه صبر سقوطرى چهار اوقيه زعفران سه اوقيه اسارون 7 اوفيه فوه عبدان البلسان از هر يك پانزده اوقيه حب بلسان سليخه مصطكى قصب الذريره مقل ارزق مكه 7 اوقيه رب سوس يكرطل ونيم دار چينى جعده اذخر از هر يك ده اوقيه سيساليوس سه اوقيه ونيم روغن بلسان سه اوقيه ادويه را كوفته و بيخته با روغن بلسان چرب نموده با سه وزن ادويه عسل كف گرفته بسرشند ودر وقت حاجت بعد از ششماه استعمال نمايند دواء اللك الصغير منافع اين قريب بمنافع اول است صفة آن ريوند چينى يك اوقيه ونيم لك منقى وقسط المر وفقاح اذخر وحب الغار وترمس وحلبه وفلفل سياه از هر يك يك اوقيه ادويه را كوفته وبحرير پخته با سه وزن ادويه عسل كف بسرشند ودر وقت حاجت استعمال نمايند امرو سيا بلغة يونانى بمعنى حابس المواد است از تاليف بقراط جهة درد معده كه از مادهء بارده باشد وهضم طعام نكنند وجهة تحليل رياح ودرد جگر وسپرز وضعف بدن صفة آن تخم جرز برى زيرهء كرمانى عبدان البلسان سليخه قردمانا فقاح اذخر تخم كرفس از هر يك يكدرم دار فلفل قسط تلخ فلفل ابيض از هر يك نيم م مرصاف سه درم حب الغار ده عدد وج زعفران از هر يك دو درم با عسل كف گرفته بسرشند وقدر شربت بقدر بندقه با آب گرم دماء الاصول دواء السنه بجهة اسكندر ترتيب يافته كه در تمام سال استعمال مىشود لهذا باين اسم مسمى گشته منقول از ذخيره وساير كتب از خواص او بيان نموده كه چون يكماه خورده شود موى سفيد شده سياه مىشود وچون تمام سال مداومته كنند جهة تقوية معده وباصره ولكنت زبان وبرودت

305