responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : تحفه حكيم مؤمن يا تحفة المؤمنين ( فارسي ) نویسنده : محمد مؤمن بن محمد زمان تنكابني    جلد : 1  صفحه : 74


پرشير وثمرش بقدر آلوچه ورنگ او بعد از رسيدن سرخ وبيمزه ودر بعضى ها در سال مكرر بار ميدهد ودر اول دويم كرم ودر اول تر وجهة سرفهء بيسى ودرد سينه وكرده وسپرز وسواس نافع ومعوق او كه برگ وشاخها وثمر را جوشانيده آب آن را با شكر بقوام آورده باشند جهة ربو وضيق النفس وسرفه مرمنه وگرفتكى واز مجرباتست ويك مثقال از برگ مسحوق او با آب قاطع اسهال ومجربست وبا هم وبزن ادشكر در رفع سرفه آزموده است وشير او محلل او رام وملين وملصق جراحات وجذاب ومسهل اخلاطه غليظه واز شير انجير بستانى ضعيف تر وآشاميدن نيم درهم او جهة سپرز وبتهاى بارده وخاكستر چوب او جهة قروح ساعيه وآكله ونار فارسى مجرب وثمرش روى الغذا ونفاخ ومضر معده ومصلحش انيسون وسكنجبين ذات سرد است جمست سنگى است كه در حجاز وحوالى مدينهء طيبه بهم مىرسد وسفيد وسرخ وآسمانجونى مىباشد وبهترين او سرح ارغوانى شفافست در سيم گرم وخشك ومحلل ورافع خفقان وعثيان وغشى ومستى وطلاى او جهة خراج وورم چشم وخاتم او جهة نقرس وقصابى حاجات ومحبوبى نزد خلايق مؤثر ودر زير سرگذاشتن باعث ديدن خوابهاى مشوش است وقدر شربتش تا نيمدرهم ودر ظروف او اكل وشرب نمودن در آثار مثل آشاميدن اوست جمد به فارسى يخ نامند در طبع مثل ثلج واز آن لطيفتر وجهة هيضه وبتهاى صفراوى ومحرق بغايت نافع وضماد او بر پيشانى جهة رعاف محرب ومضر او رام باطنى واعصابست جمار به فارسى پنير خرما گويند وآن در اعالى درخت وموضع طلع است وقلب النخله نيز گويند وسفيد وشيرين وقريب بطعم شير است ودر اول سرد وخشك ومقوى معده وقاطع اسهال وجهة غلبهء صفرا ولاغرى كرده وغليان خون ونفث الدم ودرد سينه وسعال ورفع ضرر نبيند ورفع خمار وقى صفرا ووى وصاف كردن آواز ومنع تحلل ارواح وجذب حرارة غريبه از بدن وضماد او جهة گزيدن زنبور نافع ومضر شش ومولد رياح وبطئ النزول ومصلحش عسل وخرما وزنجبيل پرورده است جمهورى شرابيست كه مثلث را با آب بجو شانند تا آب بسوزد ومدتى بگذارند واستعمال نمايند وبعضى شراب انگورى سه ساله را جمهورى نامند و گويند آب انگوريست كه در جوشيدن بنصف رسيده باشد گرم وخشك ومنضج ومحلل ومشتهى ومعين جماع وسريع الانحدار ومولد غليظ خون ومسخن احشأ است جمجم بيخيست شبيه بزردك برى وباريك ودراز واندرون او سفيد وبيرونش ما بين سفيدى وزردى وخوشبو وبا اندك تلخى وتندى وشيرينى واز بلاد چين خيزد ودر بلاد لرستان گزر موشان نامند وساق وبرگش شبيه بزردك است در سيم گرم وخشك ومحرك باه خصوصا مرباى او جهة ربو وسرفه ونزف الدم وذات الريه وذات الجنب نافع ومضر سپرز ومصلحش صمغ عربى وقدر شربتش تا دو درهم وامين الدوله گويد از يك مثقال تا يك مثقال ونيم او با جلاب رافع خفقان در حال واز مجرباتست جمل به فارسى شتر پختهء نامند كمتر از دوسالهء او بهتر از ساير وگوشت او در دويم گرم ودر سيم خشك ومقوى باه واعضا وجهة تب ربع وعرق النسا ويرقان وحرقهء البول نافع ومولد امراض سود اوى واخلاط غليظه ومصلحش ابا زير حاره وشراب كهنه وترشى كبر وسكنجبين است وبول شتر مسهل وتدر زرداب وجهة سرفه وزكام وورم جگر وسپرز واستسقأ ويرقان وسدهء جكر وتقويه باه ورفع سستى وبوئيدن او جهة سدهء مصفات ونطول جوشيده او با خردل جهة نقرس وفالج وحذر واو رام مجرب وشير او جهة استسقاء آزموده است خصوصا كه با بول او آميخته باشند وطلاى گوشت سوختهء او جهة قوبا وضماد شش تازهء او كه هنوز كرم باشد جهة گلف محرب ومداومت اكل شش او مورث كورى وحمول مغز ساق او با پشم بعد ازظهر سه روز متوالى معين حمل ونفوخ سركين او قاطع رعاف وآشاميدن او با ادويهء مناسبه جهة صرع وضماد تازهء او جهة تحليل خنازير وبثور وبخور وطلاى او جهة ثاليل مؤثر وآشاميدن كف دهن او در حين مستى او مورث جنون وچكانيدن آب پودنه در دماغ او باعث زوال مستى او وكوهان شتر جهة ثقيهء رحم وبواسير وقطع خون وشقاق وموى نازك او جهة اند مال قروح وسوختهء او جهة رعاف سعوطا وسيلان خون جراحت ذر ورا نافع وبستن آنچنان زنده بوده بر آستين عاشق جهة رفع عشق گويند آزموده است وچو كندم را بعرق او تركرده طيور بخورند بيهوش شوند وكف دهن او نيز همين اثر دارد وپنير مايهء شتر در تقويه باه بيعديل ومستمن بدنست جمان به عربى لؤلؤ است جمسفرم ريحان سليمانست جمد چينى اسبوس است جمار النهر سلق الماء است جمر تمر هنديست جمل الجمى مرجوان است چماز بلغة تنكابن سرخس است چملودرى اسم هندى خفاش است جميل بلغة ديلم چيكلك است جمكدل اسم هندى قلقاس است جميلى اسم هندى ياسمين بستانيست جنطيانا بيونانى اسم بيخيست دراز وغليظ ومايل بتيرگى وتلخ وورومى آن را ساق بقدر انگشتى ودر طول قريب بدو زرع وبرگش شبيه به برگ كردكان وسرخ وريزه وبا تشريفات وگلش سرخ مايل بكبودى وثمر وغلاف او شبيه بكنجد وغير رومى را جرمقانى نامند برگش شبيه بحماض واو غير مستعمل است در اول تيم كرم وخشك وبغابت ملطف ومنقى وجالى ومفتح ومحلل ومدر وترياق سموم ومخرج جنين وجهة گزيدن سك ديوانه وهوام وسموم مشروبه وروم جكر وسپرز وعسر بول واحتباس حيض وضماد او جهة گزيدن جانوران

74

نام کتاب : تحفه حكيم مؤمن يا تحفة المؤمنين ( فارسي ) نویسنده : محمد مؤمن بن محمد زمان تنكابني    جلد : 1  صفحه : 74
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست