قرص ديا سقوما طون جهة زحير ومغص واسهال مفرط وقروح امعأ ونزف الدم واسهال دموى وفساد هضم نافع واثرش درحال ظاهر مىگردد تخم كرفس نانخواه رازيانه انيسون سنبل الطيب مر سليخه افيون با شراب ريحانى يا قايم مقام او قرص بسازند وشربتش تا نيم مثقالست قرص ريوند منسوب شيخ رئيس ره قليل المقدار كثير المنافع مجرب جهة يرقان ودرد سر ودرد سينه ومعده وجگر وسپرز وبادها وتبهاى مزمنه وعسر بول البول وسوء الهضم وسموم ودر اكثر المنافع مثل قرص كوكب است واز اسرار مكتومه است وقوتش تا چهار سال باقيست ريوند 5 ل روناس لك مغسول مكد 4 ل تخم كرفس انيسون عصاره غافث عصارهء افسنتين از هر يك 3 ل واگر مريض را درد سر كهنه باشد قسط ومصطكى وتربد را اضافه كنند واگر صفرا غالب باشد عوض قسط هليله كابل واگر باتصا عدنجار باشد كشنيز خشك بجاى تربد واگر با تب وقبض طبيعت باشد اصل السوس گلسرخ طباشير بنفشه از هر يك سه ل واگر باعطش باشد بدل اصل السوس تخم خرفه كنند قدر شربت يك مثقال قرص گل قابض جهة سحج واسهال دموى بغايت نافع است منقول از ايلاقى گل سرخ تخم حماض بو داده صمغ عربى كثيرا نشاسته بو داده يا لعاب بزر فطونا قرص سازند قرص ريوند جهة سوء مزاج جگر واسهال سدى دموى بغايت ازموده است ريوند چينى عصارهء زرشك تخم كاسنى بالسويه با آب برگ بارتنگ قرص بسازند 2 قرص اندرون تاليف قدما است منقول از كامل وتذكره عجيب الفعل است بجهة بقاياى نار فارسى واتشك وقروح مزمنه واهل روم او را حب ميسازند واهل فرنگ آرد گندم 8 ل وزبيق 3 ل وهر يك از افيون وعنبر ومشك نيم ل اضافه مىنمايند ودر استعمال او شرط است ثقيهء بدن وترك ترشيها ونمك وقوتش تا دو سال است وبعد از چهار روز استعمال نمايند ودو مثقال او را در سه روز تناول نمايند زراوند مدجرح 12 ل كندر عفص مكد 8 ل شب يمانى مر صاف مكد 4 ل قلقديس يك ل با گلاب قرص بسازند قرص نردى در ضمادات مذكوره است قرص سعفه از جمله ضماداتست ومذكور خواهد شد باب چهارم در سفوفات واو اقدم تراكيب است وبعد از آن معجون تركيب يافته ويسقوريوس گويد مخترع او بقراط شاگرد اسقلميوس است نه بقراط طبيب مشهور واستعمال او را با ضعف معده وشدة امتلا جايز ندانسته‌اند مگر انكه لطيف وسريع النفوذ ولذيذ الطعم باشد وقوتش زود ضعيف مىگردد وسفوف ارسطو وسفوف ارسطاطاليس نامند معده را قوت دهد وگونه سرخ دارد وسواس وفراموش كارى ببرد وجهة هضم طعام وبوى دهان خوش كردن نافع است ودر تفريح دل نظير ندارد وجهة بخار وقطع عرق فاسد وبدبوئى بدن نافع واين سفوف را ارسطو جهة اسكندر ترتيب داده لهذا سفوف اسكندريه نيز گويند وقوتش تا دو سال باقى وشربتش تا دول است قرفه ساذج نارقيصر كه آن معرب ناكسير لغة هنديست وآن رازى رومى وقسمى از هو فاريقونست عود هيل اسارون مصطكى هليلهء كابلى فرنجمشك نار مشك زيرهء كرمانى دارچينى اشنه فلفل دار فلفل زنجبيل قرنفل نار وانگ جوز بوا قاقله كافور مكد جوز مشك عنبر مكد نيم جزو شكر شش چندان بيش از طعام وبعد از يك م تا سه م تناول نمايند سفوف جهة اسهال از مجربات ابوى ره اطفال وغير اطفال را نيز نافع است حب الرمان بو داده را بسيار نرم صلايه كنند طباشير سفيد صمغ عرى كثيرا مصطكى سفيد تخم مورد گل سرخ گل ارمنى سفوف كنند وباطفال نيم ل صباح ونيم ل شربت به يا شربت سيب ترش بدهند سفوف بلوط منقول از منصورى جهة تقطير البول وسلس البول مجربست بلوط مقشر بو داده كندر گشنيز خشك گل ارمنى صمغ عربى سفوف بسازند بقدر دوم صبح ودوم شام واگر با تقطير وسلس تشنگى باشد كه مريض هر چه بياشامد زود دفع شود بايد كه با ماء الشعير وبزر قطونا بياشامند وغذا با آب غوره وسماق ومثل آن ترتيب دهند سفوف ديگر جهة سلس البول مجربست بلوط گشنيز خشك راس عرق سوسن لسان الثور تخم خرفه انيسون سنبل الطيب طباشير مصطكى زر ورو سعد كندر شكر مثل همه وقت خواب استعمال نمايند بقدر 3 ل سفوف جهة اسهال مرارى مزمنه وبواسيرى ونواصيرى حاره بغايت مجربست از تاليف حقير گل ارممنى ناروان بو داده دانه انگور كه از سركه بيرون كرده باشند وبو داده هر يك 5 ل سماق بيدانه گل سرخ عربى بو داه هر يك 3 ل طباشير گل محتوم ياداغستان هر يك دول مصطكى عود قمارى هر يك يك ل قد شربت دول با ربوب مناسبه سفوف ديگر جهة اسهال بواسيرى مجربست يتواح خطائى نيم م نيلوفر يك م سفوف الطين جهة سحج واسهال صفراوى بزر قطونا تخم مرو تخم ريحان نشاسته صمغ عربى گل ارمنى مكد جزو صمغ عربى وگل ارمنى ونشاسته را نيمكوب ساخته وبزور را بآتش نرمى بو داده مخلوط كنند ودر وقت استعمال بروغن گل حرب نموده با شربت به يا رب آس بنوشند سفوف حب الرمان جهة اسهال كه از ضعف معده وامعأ باشد وتقوية معده وامعاء مىكند ناردان بو داده حب الاس بلوط سماق كمون در سركه خيسيدهء بو داده آرد نبق آرد سنجد گشنيز خشك بو داده خرنوب نبطى خرنوب شامى مكد جزو سگ رامك مكدر ربع جزو نيمكوب ساخته استعمال نمايند سفوف

328