موادى كه در بينى بچكانند يا بخور دهند سعوط ( عبارت از چيزيست كه در بينى كنند ) جهت تقويت قوهء حافظه وگويند مداومت او موى سر وريش را سياه كند . صفت آن : مغز سر كلنگ ( اسم فارسى درنا ) وزهره ء او يكقراط نرم سائيده با روغن زنبق سعوط نمايند وساعتى به پشت بخوابند .
سعوط زهرهء خطاف - ( بفارسى پرستوك وبتركى قرلانقوع از طيور معروفست ) را جهة سياه كردن ورويانيدن موى سفيد مجرب دانسته‌اند .
عطوس ( آنچه عطسه آورد ) جهة فالج ولقوه وامراض دماغى . صفت آن : صبر زرد ، حزيق سفيد ، نوشادر ، مرزنجوش ، بوره ارمنى ، شطرج هندى ، مشك بالسويه استعمال نمايند .
لخلخه ( آنچه از مايعات خوشبو در ظرفى نموده بو كنند ) جهت منع بخارات به دماغ وسرسام حاره واختلاط عقل نافع است - آب گشنيز ، آب برگ بيد 10 مثقال ، سركه 10 مثقال ، روغن گلسرخ 5 مثقال ، صندل سفيد 1 مثقال بدستور ، لخلخه نمايند .
لخلخه - جهت ضعف دل ومواد بارده - قرنفل كباب يكدانك ، بسباسه يك دانك ، مشك يكدانك با گلاب وعرق بهار لخلخه نمايند .
نشوق ( آنچه بر بينى كشند وبخور كنند ) چهت تقويت دل وخفقان - آب مورد

1 - درنا از پرندگان وحشى حلال گوشت داراى پاهاى بلند وگردن دراز ودم كوتاه بيشتر در كنار آبها مىنشيند او را كلنگ هم مىنامند ، بعربى ( كركى ) مىگويند .

370