نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 85
برد و هفت هزار كره اسب يك ساله هم همراه خود برد ، شبها حركت مىكرد و روزها خود را پنهان مىساخت ، بهرام راه مازندران پيش گرفت و از كنار دريا گذشت و خود را به گرگان و سپس به نساء و از آنجا به مرو رساند . خاقان در دهكده كشميهن [ 94 ] اردو زده بود و بهرام به يك منزلى او رسيد و او از كار بهرام آگاه نبود ، در اين هنگام بهرام دستور داد پوست گاوها را باد كردند و در آن سنگريزه ريختند و چون خشك شد به گردن اسبها آويختند . و همينكه نزديك اردوگاه خاقان كه در صحرايى در شش فرسنگى مرو اردو زده بود رسيد دستور داد شبانه كره اسبها را رها كردند و آنها را به پشت اردوگاه خاقان راندند ، از آن پوستها و ريگها و دويدن كره اسبها چنان هياهو و غريوى برخاست كه از صداى ريختن كوه و صاعقه شديدتر بود . تركان چون اين هياهو را شنيدند سخت ترسيدند و نمىدانستند چيست ، و هر چه اسبها نزديكتر مىشدند صدا بيشتر مىشد ناچار اردوگاه را رها كردند و گريختند و بهرام در تعقيب ايشان بود ، اسب خاقان رم كرد و او را بزمين انداخت و بهرام باو رسيد و بدست خود او را كشت و آنچه در اردوى او بود به غنيمت گرفت و تمام اموال آنرا بدست آورد و خاتون همسر خاقان را اسير گرفت . بهرام تمام آن شب و فردا را به تعقيب تركان پرداخت و مىكشت و اسير مىكرد تا به « آمويه » رسيد و از رود بلخ گذشت و همچنان تركان را تعقيب مىكرد و چون نزديك سرزمين آنان رسيد تركان سر تسليم فرود آوردند و از او خواستند كه مرزى ميان كشور خود و ايشان قرار دهد كه آنان از آن نگذرند او محلى را كه داخل خاك ايشان بود تعيين كرد و دستور داد مناره اى ساختند و آنرا مرز قرار دادند و به پاى تخت خود برگشت و خراج آن سال را از مردم برداشت ، نيمى از غنيمتها را ميان تنگدستان و بينوايان بخش كرد و نيم ديگر را ميان لشكريانى كه با او همراه بودند ، همه مردم كشور شاد شدند و به خوشگذرانى و شادكامى پرداختند آنچنان كه كرايه يك اسب براى اسبدوانى در يك روز به بيست درهم رسيد و ارزش يك دسته گل به يك درهم .
94 - مهلبى گويد ، دهكده اى است از مرو شاهجان در پنج فرسنگى آن بر جانب بيابان مويز آن مشهور است و به اكناف آفاق حمل شود ، ترجمه تقويم البلدان ، بقلم آقاى عبد المحمد آيتى ص 515 بنياد فرهنگ ( م ) .
85
نام کتاب : الأخبار الطوال ( فارسي ) نویسنده : ابن قتيبة الدينوري جلد : 1 صفحه : 85