امت با افشين كه شمشير تو است عزت و آيين پايدارى و استقامت يافت .
چون افشين بدرگاه تو رسيد تاج بر سرش نهادى و او سزاوارتر كسى است كه تاج تو بر سرش بدرخشد » .
پس از آن احمد بن ابى داود [ 510 ] براى سخنى كه از افشين شنيده بود كينه او را در دل گرفت و به معتصم پيشنهاد كرد سپاه را به دو بخش كند نيمى را در اختيار افشين و نيم ديگر را در اختيار اشناس [ 511 ] بگذارد و معتصم هم چنان كرد .
افشين از او خشمگين و سخت اندوهگين شد و كينه اش شدت يافت .
احمد بن ابى دواد به معتصم گفت اى امير مؤمنان ابو جعفر منصور با خيرخواه تر خواص خود درباره ابو مسلم مشورت كرد و او گفت « اى امير مؤمنان خداوند متعال مىفرمايد اگر در آسمان و زمين الهه اى جز خداوند مىبود هر آينه كار آن دو به تباهى مىكشيد » و منصور باو گفت بس است و ابو مسلم را كشت . معتصم به احمد گفت ترا هم بس است و سپس كس فرستاد تا افشين را كشت .
آورده‌اند كه جامه از تن او بيرون آوردند و او را ختنه نشده يافتند .
معتصم روز پنجشنبه يازده شب باقى مانده از ربيع الاول سال دويست و بيست و هفت درگذشت و بنا به وصيت او احمد بن ابى دواد بر او نماز گزارد ، مدت زمامدارى معتصم هشت سال و هشت ماه و هفده روز و سن او هنگام مرگ سى و نه سال بود :
و اين آخر كتاب اخبار الطوال است به ترتيبى كه ابو حنيفه احمد بن داود دينورى كه رحمت خدا بر او و از او خشنود بادا جمع كرده است .
پايان < / لغة النص = فارسي >

510 - صحيح آن احمد بن ابى دؤاد است ، قاضى معروف كه به سال 160 متولد و در سال 240 درگذشت ، ر . ك ، زركلى ، الاعلام ج 1 ص 120 ، و تاريخ بيهقى ص 214 چاپ دكتر فياض . ( م ) 511 - اشناس : از سرداران ترك معتصم است ، ر . ك ، ابن عبد ربه - عقد الفريد ج 4 ص 50 چاپ مصر . ( م )

448