آنرا براى ايشان بخواند و متن آن نامه چنين است . [ 276 ] « بسم الله الرحمن الرحيم ، از بنده خدا على امير مؤمنان به شيعيان او از اهل كوفه ، سلام بر شما باد ، اما بعد ، همانا كه جهاد درى از درهاى بهشت است ، هر كس آنرا ترك كند خداوند لباس خوارى و زبونى بر او مىپوشاند و او را كوچك و گرفتار خوارى مىسازد ، من شب و روز و آشكارا و نهان شما را به جهاد با اين گروه فراخواندم و به شما گفتم پيش از آنكه آنان به شما حمله آوردند شما با آنان پيكار كنيد و هر قومى كه ميان خانه خود گرفتار هجوم دشمن شود خوار و زبون مىگردد و دشمن نسبت باو جرأت و جسارت پيدا مىكند ، اينك اين مرد عامرى وارد انبار شده است و پسر حسان بكرى را كشته است و پادگانها و سربازان شما را از جاى خود رانده است و گروهى از مردان نيكوكارتان را كشته است ، به من خبر رسيده است كه آنان به خانه زنى مسلمان و زن ديگر غير مسلمانى كه در پناه مسلمانان بوده است رفته‌اند و خلخال از پا و گردنبند از گردنش ربوده‌اند و آنان با غنيمت بسيار برگشته‌اند و هيچ مردى از شما هيچ سخنى نگفته است و حال آنكه اگر كسى از اندوه اين حادثه بميرد نه تنها در نظر من قابل سرزنش نيست بلكه سزاوار است ، شگفتا از كارى كه دلها را مىميراند و غم و اندوه را فراوان و شعله ور مىسازد و آن قوم با آنكه بر باطلند اتفاق و هماهنگى دارند و شما از حق خود پراكنده‌ايد ، از رحمت خدا بدور مانيد ، هدف تير دشمن قرار گرفتيد و به شما تير زده مىشود و شما تير نمىاندازيد و از شما غارت مىبرند و شما غارت و حمله نمىكنيد ، خداوند را عاصى شدند و شما راضى شديد . چون در زمستان به شما گفتم حركت كنيد گفتيد در اين سرماى سخت چگونه حركت كنيم و چون در تابستان گفتم گفتيد باشد تا گرماى سوزان سپرى شود و همه بهانه گريز از مرگ است ، شما كه از سرما و گرما گريزانيد به خدا سوگند از شمشير گريزانتريد و سوگند باو كه جان من در دست اوست شما از

276 - اين خطبه كه در نهج البلاغه خطبه بيست و هفتم است ( ص 74 ج 2 شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد چاپ محمد ابو الفضل ابراهيم ، مصر 1959 ) در منابع ديگر معاصر ابو حنيفه ، مثلا در البيان التبيين جاحظ ص 53 ج 2 چاپ عبد السلام محمد هارون مصر 1968 نيز به صورت خطبه نه نامه نقل شده است كه حضرت امير ( ع ) شخصا ايراد فرمودند ، براى اطلاع بيشتر از ديگر ماخذ اين خطبه ، ر . ك ، دانشمند معظم سيد عبد الزهرا حسينى خطيب ، مصادر نهج البلاغه ص 397 ج 1 بيروت 1975 . ( م )

258