را به خانقين [ 184 ] فرستادند ، سعد بن ابى وقاص گروهى از سواران را به سوى ايشان روانه كرد و عمرو بن مالك بن نجبة بن نوفل بن وهب بن عبد مناف بن زهرة را به فرماندهى ايشان گماشت و او حركت كرد و به جلولاء آمد كه ايرانيان آنجا اردو زده و گرد خود خندق كنده بودند ، مسلمانان هم نزديك اردوگاه ايشان اردو زدند و نيروهاى امدادى از ناحيه اصفهان و جبل براى ايرانيان مىرسيد .
مسلمانان كه چنين ديدند به امير خود عمرو بن مالك گفتند تو منتظر هجوم و حمله ايشان نمان كه ايشان روز بروز بيشتر مىشوند .
او براى سعد بن ابى وقاص نامه نوشت و اين موضوع را باطلاع او رساند و از او براى آغاز جنگ و حمله اجازه خواست ، سعد باو اجازه داد و قيس بن هبيرة را هم با هزار مرد كه چهار صد سوار و ششصد پياده بودند به يارى او فرستاد .
به ايرانيان خبر رسيد كه براى اعراب نيروى امدادى رسيده است ، براى جنگ آماده شدند و بيرون آمدند ، عمرو بن مالك هم با مسلمانان آماده شد ، فرماندهى پهلوى راست سپاه او با حجر بن عدى و فرماندهى پهلوى چپ با زهير بن جوية و فرماندهى سواران با عمرو بن معدى كرب و فرماندهى پيادگان با طليحة بن خويلد بود .
دو لشكر به يك ديگر هجوم بردند و هر دو گروه پايدارى كردند ، نخست يك ديگر را تير باران كردند تا تيرها تمام شد آنگاه چندان با نيزه نبرد كردند كه نيزه ها در هم شكست و سپس به شمشير و گرزهاى آهنى پرداختند و تمام آن روز را تا شب جنگ كردند و مسلمانان در آن روز نتوانستند نماز بگزارند جز با اشاره و تكبير گفتن و چون آفتاب روى به زردى نهاد خداوند نصرت و پيروزى خود را بر مسلمانان فروفرستاد و دشمن ايشان را وادار به گريز فرمود و آنان تا شب از ايرانيان مىكشتند و خداوند متعال اردوگاه و تمام اموال ايشان را غنيمت مسلمانان قرار داد .
محقن بن ثعلبه مىگويد در اردوگاه ايرانيان وارد خيمه يى شدم و داخل آن بر روى تختى دخترى را ديدم كه چهره اش چون ماه بود چون چشمش به

184 - خانقين : شهرى بر سر راه بغداد به همدان ميان قصر شيرين و حلوان ، براى اطلاع بيشتر ، ر . ك ، ترجمه تقويم البلدان - ص 351 چاپ بنياد فرهنگ . ( م )

162